Làm thế nào để tối ưu khẩu phần ăn giúp thẻ lớn nhanh, khỏe mạnh?
Làm thế nào để tối ưu khẩu phần ăn giúp thẻ lớn nhanh, khỏe mạnh?
Tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) là loài thỷ sản được nuôi rộng rãi trên thế giới nhờ tốc độ sinh trưởng nhanh và giá trị kinh tế cao. Việc tối ưu khẩu phần ăn giúp tôm đạt tốc độ tăng trưởng cao, cải thiện hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR), giảm thiểu môi trường ao nuôi bị ô nhiễm và giảm chi phí sản xuất.
1. Yếu tố trong khẩu phần ăn
Protein
Protein là thành phần quan trọng nhất đối với tôm, quyết định đến sự tăng trưởng và phát triển cơ thể. Tôm thẻ chân trắng cần khẩu phần có hàm lượng protein dao động từ 30 - 40% tùy theo giai đoạn sinh trưởng.
Giai đoạn tôm giống (đến PL30): 38 - 40% protein.
Giai đoạn tăng trưởng (PL30 - 60): 32 - 35% protein.
Giai đoạn tôm trưởng thành: 30 - 32% protein.
Nguồn protein tốt nhất là bột cá, bột tôm, protein thực vật (bột đậu nành, bột đỗ), và các nguồn protein thay thế như công nghệ dịch cá (fish protein hydrolysate).
Lipid (Chất béo)
Lipid cung cấp năng lượng và giúp hấp thu vitamin tan trong dầu (A, D, E, K). Tôm thẻ chân trắng cần 5 - 8% lipid trong khẩu phần ăn. Nguồn lipid chủ yếu bao gồm dầu cá, dầu mè, dầu đậu nành, lecithin và cholesterol (cần thiết cho tôm lớt vỏ).
Carbohydrate
Carbohydrate giúp cung cấp năng lượng rẻ hấp thu và giảm sử dụng protein làm năng lượng. Tôm cần 20 - 30% carbohydrate trong khẩu phần ăn, chủ yếu là từ bột ngô, bột lúa mỳ, dextrin và tinh bột.
Vitamin và khoáng chất
Vitamin C, E giúp tăng sức đề kháng và giảm stress.
Vitamin B1, B6, B12 giúp tôm chuyển hóa dữ ơn.
Canxi, photpho quan trọng cho quá trình lột vỏ và hình thành giáp.
Kali, natri, magie hỗ trợ cân bằng áp suất thẩm thấu.
2. Chiến lược cho ăn hiệu quả
Tần suất và lượng thức ăn
Giai đoạn tôm giống: Cho ăn 6 - 8 lần/ngày.
Giai đoạn tăng trưởng: Cho ăn 4 - 5 lần/ngày.
Giai đoạn trưởng thành: Cho ăn 3 - 4 lần/ngày.
Kiểm soát hạn chế thức ăn
Sử dụng sàng để kiểm tra lượng thức ăn còn lại.
Theo dõi hoạt động ăn và phân tôm.
Tối ưu điều kiện ao nuôi
Duy trì DO > 5 mg/L.
Điều chỉnh pH 7.5 - 8.5.
Giảm nhỏ ammonia, nitrite bằng vi sinh.
Kết luận
Việc tối ưu khẩu phần ăn và quy trình cho ăn là yếu tố then chốt giúp tôm thẻ chân trắng tăng trưởng nhanh, giảm chi phí sản xuất và tăng hiệu quả kinh tế.