Phản Ứng Của Tôm Khi Môi Trường Biến Đổi: Dấu Hiệu Và Giải Pháp
Phản Ứng Của Tôm Khi Môi Trường Biến Đổi: Dấu Hiệu Và Giải Pháp
Môi trường nuôi tôm đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định sự phát triển, sức khỏe và năng suất nuôi trồng. Khi môi trường ao nuôi trở nên xấu do biến đổi về các yếu tố như oxy hòa tan, độ pH, nồng độ amoniac, độ mặn, nhiệt độ hay sự xâm nhập của vi khuẩn và môi trường tôm sẽ biểu hiện những phản ứng để sinh tồn.
1. Các Yếu Tố Gây Ảnh Hướng Tới Môi Trường Ao Nuôi Tôm
Oxy Hòa Tan (DO)
Khi nồng độ oxy hòa tan trong ao giảm xuống mức thấp (<4 mg/L), tôm sẽ phản ứng bằng cách bơi loạn lên bặt ao hoặc tập trung gần quạt nước. Tôm bị ngạt thở, giảm tốc độ sinh trưởng, và có nguy cơ tử vong cao nếu oxy tiếp tục suy giảm.
Nhiệt Độ Nước
Tôm rất nhạy cảm với nhiệt độ. Khi nhiệt độ ao vượt quá 32°C, tôm trở nên lờ vỏ nhanh hơn, ăn nhiều hơn nhưng tốc độ từ vong cao do suy giảm sức đề kháng. Ngược lại, khi nhiệt độ giảm xuống dưới 24°C, tôm giảm các hoạt động và ăn ít lại.
Độ pH
pH trong ao nuôi tôm lý tưởng dao động từ 7.5 - 8.5. Khi pH giảm dưới 7, tôm trở nên kém linh hoạt, giảm khả năng chuyển hóa thức ăn, tăng nguy cơ nhiễm bệnh. Khi pH vượt quá 9, tôm sẽ bị sốc, bỏ ăn, thải vỏ non và có nguy cơ tử vong cao.
Amoniac (NH3) và Nitrite (NO2)
Amoniac là chất độc sinh ra từ sự phân hủy chất hữu cơ trong ao. Khi NH3 vượt ngưỡng 0.1 mg/L, tôm sẽ có biểu hiện lờ vỏ, bỏ ăn, chân đỏ, phù mang và bị ngạt thở. Nitrite NO2 cao làm tôm bị “ngộp muối” do suy giảm oxy trong máu.
Tấp Chất Hữu Cơ Tích Tụ
Tản dư thức ăn và chất hữu cơ trong ao nuôi gây môi trường bán yn y\u1ebm khí, sinh ra khí độc như H2S, NH3 và CO2. Tôm sẽ bắt đầu bào đỉnh bằng cách bơi lên mặt nước hoặc tập trung quần tận ở vùng có oxy cao.
2. Các Phản Ứng Của Tôm Khi Môi Trường Xấu
Bỏ Ăn Hoặc Giảm Tốc Độ Ăn
Tôm sẽ giảm lượng thức ăn tiêu thụ hoặc bỏ ăn hoàn toàn khi các chỉ số như oxy thấp, amoniac cao hoặc nhiễm bệnh.
Bơi Lộn Hoặc Tập Trung Gần Quạt Nước
Khi oxy hoà tan giảm, tôm sẽ tập trung quần tận ở những khu vực có điều kiện hỗ trợ oxy tốt như gần quạt nước hoặc đồng loạt bơi lên mặt nước.
Lờ Vỏ, Đỏ Chân, Phù Mang
Tôm có dấu hiệu lờ vỏ nhanh, màu sắc nhợt nhạt khi nàng lượng dương chất bị suy giảm do môi trường xấu.
Bị Nhiễm Bệnh
Môi trường ao nuôi xấu khiến tôm dễ nhiễm các bệnh như hoại tử gan tụy, bệnh vàng chân, bệnh đốm trắng, vi khuẩn vibrio gây đổ mang và đỏ chân.
3. Kết Luận
Hiểu rõ cách tôm phản ứng khi môi trường xấu giúp người nuôi có biện pháp điều chỉnh kịp thời. Việc duy trì các chỉ số nước ổn định và thường xuyên giám sát giúp tăng tỷ lệ sống và nâng cao năng suất nuôi trồng.