Tác Động và Biện Pháp Phòng Ngừa Trứng Nước Trong Nuôi Tôm

Trứng nước, hay còn được biết đến với tên gọi khoa học là Moina, thuộc bộ Cladocera. Chúng còn được gọi là con đỏ hoặc bo bo và là một loại giáp xác nhỏ có giá trị dinh dưỡng cao. Dù bản chất là sứa, nhưng do hình dạng tròn, kích thước siêu nhỏ và trong suốt nên chúng thường được gọi là trứng nước.

Trứng nước xuất hiện phổ biến ở các ao nuôi thủy sản, vũng nước, đầm lầy, đặc biệt là những nơi có nhiều chất hữu cơ. Chúng có khả năng sống trong môi trường nghèo oxy và chịu được sự biến đổi nhiệt độ từ 5 – 31 độ C. Chu kỳ sống của trứng nước khá ngắn, chỉ từ vài giờ đến vài tháng, và chính điều này khiến cho sự hiện diện của chúng không gây ảnh hưởng lớn trực tiếp đến tôm. Tuy nhiên, khi mật độ trứng nước trong ao nuôi tôm trở nên dày đặc, chúng có thể gây ra những tác động tiêu cực.

Tác Động của Trứng Nước Đến Tôm Nuôi

Dù vòng đời của trứng nước ngắn nhưng sự hiện diện dày đặc của chúng trong ao tôm có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng.

Thiếu Oxy và Tôm Dễ Chết

Khi trứng nước xuất hiện dày đặc, chúng cạnh tranh trực tiếp với tôm về nguồn oxy. Điều này có thể dẫn đến tình trạng thiếu oxy trong ao, làm cho tôm dễ chết. Trứng nước có khả năng tồn tại trong môi trường thiếu oxy và thường ngoi lên mặt nước vào ban đêm và sáng sớm để tìm oxy. Việc này làm cho việc loại bỏ chúng trở nên khó khăn hơn.

Làm Tôm Chậm Lớn

Trứng nước tiêu thụ các chất hữu cơ, khoáng chất, tảo và phù du trong ao nuôi. Điều này dẫn đến sự cạnh tranh nguồn thức ăn với tôm, làm giảm chất lượng nước và khiến tôm chậm lớn. Hậu quả là năng suất của vụ nuôi bị ảnh hưởng đáng kể.

Tôm Suy Yếu và Chết Hàng Loạt

Trứng nước còn có khả năng tiết ra chất nhầy, làm giảm sự khuếch tán oxy trong nước. Nếu chất nhầy này bám vào thức ăn của tôm, tôm sẽ bị giảm khả năng bắt mồi, ăn ít và chậm lớn. Một số loài trứng nước có thể chứa độc tố, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của tôm, đặc biệt là đường ruột và gan. Tình trạng này có thể dẫn đến hiện tượng tôm suy yếu và chết hàng loạt, gây thiệt hại nặng nề cho vụ nuôi.

Biện Pháp Xử Lý và Phòng Ngừa Trứng Nước

Diệt Trứng Nước

Thông thường, để diệt trứng nước trong ao nuôi tôm, người nuôi thường sử dụng Chlorin để diệt khuẩn hoặc dùng vợt để vớt nhưng phương pháp này tốn nhiều thời gian và không hiệu quả triệt để.

Sử Dụng Lưới Chỉ

Một cách khác để diệt trứng nước trong ao đất là sử dụng lưới chỉ với sợi lớn, ít thấm nước và có độ bền cao, tránh oxy hóa. Loại lưới này nên có kích thước lỗ 2.5cm, chiều dài lưới bằng chiều dài dàn quạt nước, và chiều cao lưới lớn hơn độ sâu nước khoảng 15cm. Dùng tầm tre hoặc tầm vong nẹp 2 đầu lưới, căng thẳng trước mỗi dàn quạt nước trong ao nuôi tôm cách quạt khoảng 1.5m. Khi quạt nước hoạt động, trứng nước sẽ bị cuốn vào theo dòng chảy và va đập vào lưới, dẫn đến vỡ hoặc dính vào lưới. Định kỳ từ 7 – 10 ngày dùng bàn chải vệ sinh lưới để loại bỏ xác trứng bám vào lưới.

Thay Nước và Lọc Sạch

Với ao bạt, biện pháp thay nước và lọc sạch, cấp nước qua lưới lọc dày vào ao nuôi cũng được khuyến khích. Thường xuyên theo dõi, kiểm tra môi trường nước nuôi. Để phòng ngừa trứng nước trong ao, bà con cần cải tạo, sên vét đáy ao đúng kỹ thuật và cần lưu ý các điểm sau:

• Cấp nước vào ao qua túi lọc dày nhằm hạn chế đáng kể lượng trứng nước xâm nhập vào ao nuôi.
• Sau khi cấp nước, tăng cường cường độ chạy quạt nước cho ao để trứng nước và các ấu trùng nở hết.
• Sử dụng Chlorine để diệt ấu trùng gây hại trong ao theo liều lượng hướng dẫn của chuyên gia.
• Sử dụng chế phẩm sinh học để tạo môi trường nuôi tôm trước khi thả và trong quá trình nuôi.

Trứng nước (Moina) tuy là nguồn thức ăn dinh dưỡng cao cho nhiều loài thủy sản nhưng sự hiện diện dày đặc của chúng trong ao nuôi tôm lại mang đến nhiều tác động tiêu cực. Việc cạnh tranh oxy, nguồn thức ăn, và khả năng tiết chất nhầy có thể làm tôm chậm lớn, suy yếu và thậm chí chết hàng loạt. Để phòng ngừa và kiểm soát trứng nước hiệu quả, người nuôi tôm cần áp dụng các biện pháp xử lý và phòng ngừa phù hợp như sử dụng lưới chỉ, thay nước và lọc sạch, cùng với việc sử dụng Chlorine và chế phẩm sinh học.

Cải tạo và quản lý ao nuôi đúng kỹ thuật sẽ giúp hạn chế sự xâm nhập và phát triển của trứng nước, đảm bảo môi trường nuôi tôm luôn ổn định và đạt năng suất cao.