Thiếu Nước Vùng Ven Biển: Thách Thức Lớn Cho Gieo Cấy Lúa và Giải Pháp Bền Vững
Trong khu vực các tỉnh ven biển ĐBSCL, nông dân đang đối mặt với thách thức lớn khi chuẩn bị cho vụ lúa trên nền đất nuôi tôm, hay còn được gọi là lúa – tôm. Tình hình khó khăn được gia tăng do nguồn nước ngọt để rửa mặn mặt ruộng đang khan hiếm, đặc biệt là do mùa khô năm nay khiến mưa ít. Điều này tạo ra một tình hình khó khăn cho việc rửa sạch mặn đất, đặc biệt là ở những vùng vẫn chưa đủ điều kiện để gieo cấy lúa.
Một trong những thách thức chính là độ mặn cao trên các diện tích ruộng, gây ảnh hưởng đáng kể đến việc thực hiện việc gieo sạ hoặc cấy lúa. Độ mặn gia tăng chủ yếu từ chu kỳ nắng nóng kéo dài và tình trạng nước trong vùng nuôi tôm trở nên cô đặc. Điều này đòi hỏi sự can thiệp của lượng mưa đủ để rửa sạch mặt đất, nhưng sự trì hoãn trong việc chờ đợi mưa lớn đã gây ảnh hưởng tiêu cực tới kế hoạch cấy lúa, một hoạt động thường thực hiện vào thời điểm này của mùa vụ.
Nhiều nông dân hiện đang kì vọng vào khả năng của mùa mưa nhuận, với thời gian từ hai tháng 9 âm lịch trở đi, để kéo dài khung thời vụ cho việc gieo cấy lúa. Tuy nhiên, mặc dù có mong muốn này, thực tế cho thấy quá trình sản xuất lúa - tôm vẫn phụ thuộc hoàn toàn vào yếu tố thiên nhiên, và việc điều chỉnh thời gian theo khung thời vụ cũng bị hạn chế.
Ở các huyện như An Biên (tỉnh Kiên Giang) và Thới Bình (tỉnh Cà Mau), tình hình không khác biệt khi nông dân đang hy vọng vào sự xuất hiện của mưa để rửa sạch nền đất nuôi tôm và bắt đầu quá trình cấy lúa. Mặc dù đối mặt với những khó khăn, nhưng nông dân không thể bỏ lỡ cơ hội sản xuất lúa - tôm, vì cây lúa không chỉ làm sạch môi trường mà còn tạo ra môi trường thuận lợi cho tôm sau khi thu hoạch. Tóm lại, quá trình gieo cấy lúa - tôm đòi hỏi sự kết hợp tốt giữa nguồn nước và thời vụ thích hợp, điều này có thể bị ảnh hưởng mạnh bởi yếu tố thiên nhiên.
Mọi nỗ lực của nông dân đang tập trung vào việc vượt qua những khó khăn này và tìm kiếm giải pháp sáng tạo, từ việc sử dụng kỹ thuật tưới tiết kiệm nước đến việc phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chính trị địa phương để đảm bảo nguồn nước đủ cho sản xuất lúa - tôm. Những thách thức này đồng thời là cơ hội để nông dân học hỏi và áp dụng những biện pháp phòng tránh tương lai, hướng tới sự bền vững của nền nông nghiệp trong khu vực.