Tối Ưu Hóa Chi Phí Thức Ăn: Bí Quyết Thành Công Cho Người Nuôi Tôm

Nuôi tôm thẻ chân trắng (Penaeus vannamei) đã trở thành một trong những ngành kinh tế quan trọng ở nhiều nước ven biển, đặc biệt là ở Việt Nam. Tuy nhiên, với chi phí thức ăn chiếm từ 50 đến 60% giá thành sản xuất, việc quản lý thức ăn hiệu quả trở thành một yếu tố quyết định đến khả năng sinh lời của các hộ nuôi. Sự tăng giá liên tục của thức ăn cho tôm đã dẫn đến việc nhiều hộ nuôi mặc dù có sản lượng cao nhưng lại không đạt hiệu quả kinh tế mong muốn. Do đó, việc áp dụng các biện pháp quản lý thức ăn một cách hợp lý là cần thiết để cải thiện tình hình.

Tập Tính Ăn Của Tôm Thẻ Chân Trắng

Tôm thẻ chân trắng có tập tính ăn mồi liên tục trong suốt cả ngày. Để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của chúng, người nuôi thường cho tôm ăn từ 4 đến 5 lần mỗi ngày. Tuy nhiên, trong những điều kiện cụ thể, như khi hệ thống quạt nước và sục khí không đảm bảo lượng oxy cần thiết, người nuôi nên tránh cho tôm ăn vào ban đêm. Khi dịch bệnh bùng phát, việc điều chỉnh lượng thức ăn là cần thiết; người nuôi có thể giảm lượng thức ăn hoặc bỏ cữ buổi trưa trong những ngày thời tiết quá nắng nóng hoặc khi có sử dụng thuốc phòng trị bệnh.

Phương Pháp Quản Lý Thức Ăn Hiệu Quả

Để quản lý thức ăn một cách hiệu quả, người nuôi cần nắm rõ quy trình cho ăn cụ thể cho từng giai đoạn phát triển của tôm.

Giai Đoạn 24 Ngày Đầu

Trong 24 ngày đầu, người nuôi nên cho tôm ăn theo hướng dẫn từ công ty sản xuất thức ăn hoặc từ các chuyên gia có kinh nghiệm trong địa phương. Thức ăn cần được rải đều trong ao để tôm dễ dàng bắt mồi. Trong trường hợp ao có màu nước tốt, sự phát triển của thức ăn tự nhiên có thể làm giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn việc cho tôm ăn trong 10 ngày đầu.

Các Giai Đoạn Tiếp Theo

Từ ngày thứ 25 trở đi, cần bắt đầu sử dụng nhá (hay còn gọi là sàng, vó) để kiểm tra và điều chỉnh lượng thức ăn:

• Tôm 25 – 38 ngày tuổi: 15 g/kg thức ăn cho vào nhá, thời gian canh nhá 2 giờ.
• Tôm 39 – 45 ngày tuổi: 20 g/kg thức ăn, thời gian canh nhá 1 giờ 30 phút.
• Tôm 46 – 55 ngày tuổi: 25 g/kg thức ăn, thời gian canh nhá 1 giờ 30 phút.
• Tôm 56 – 65 ngày tuổi: 30 g/kg thức ăn, thời gian canh nhá 1 giờ đến 1 giờ 30 phút.
• Tôm 66 – 72 ngày tuổi: 35 g/kg thức ăn, thời gian canh nhá 1 giờ.
• Tôm 73 – 79 ngày tuổi: 40 g/kg thức ăn, thời gian canh nhá 1 giờ.
• Từ ngày 80 đến khi thu hoạch: 45 g/kg thức ăn, thời gian canh nhá 1 giờ.

Sau mỗi lần canh nhá, người nuôi cần kiểm tra lượng thức ăn thừa và tình trạng đường ruột của tôm. Đường ruột tôm nên đầy và có màu sắc của thức ăn. Nếu thấy tôm rỗng ruột hoặc có màu sắc lạ, cần kiểm tra lại các điều kiện nuôi. Nếu tôm ăn hết thức ăn trong nhá và môi trường ao nuôi tốt, có thể tăng thêm 5% lượng thức ăn cho ngày tiếp theo. Ngược lại, nếu có lượng thức ăn thừa từ 5-20%, cần giảm lượng thức ăn cho lần kế tiếp từ 5% đến 10%. Nếu lượng thức ăn thừa lớn hơn 25%, người nuôi nên ngừng cho ăn hai lần và bắt đầu lại với lượng thức ăn ít hơn 10%.

Ảnh Hưởng Của Thời Tiết Đến Quản Lý Thức Ăn

Thời tiết có ảnh hưởng lớn đến thói quen ăn uống của tôm. Khi nhiệt độ nước ao đạt trên 32 độ C, tôm thường bắt mồi mạnh hơn, nhưng cũng thải phân nhiều hơn. Do đó, cần giảm khẩu phần ăn từ 20-30% khi tôm lột vỏ và từ 30-50% khi trời nóng hoặc có mưa lớn.

Bổ Sung Thực Phẩm Chức Năng

Ngoài thức ăn chính, người nuôi còn có thể bổ sung thêm các chất dinh dưỡng như thuốc bổ, vitamin. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các chất bổ sung này phải không có tính đối kháng nhau và nên được trộn vào thức ăn khoảng 60-90 phút trước khi cho tôm ăn. Việc sử dụng chuối già chín xay nhuyễn hoặc chất kết dính chuyên dụng có thể giúp bảo quản dinh dưỡng của thức ăn và các chất bổ sung.

Quản lý thức ăn là một phần quan trọng trong quy trình nuôi tôm thẻ chân trắng. Việc áp dụng các biện pháp quản lý thức ăn hợp lý không chỉ giúp giảm chi phí mà còn nâng cao hiệu quả kinh tế cho người nuôi. Hy vọng rằng những thông tin trên sẽ giúp các hộ nuôi tôm có thể áp dụng hiệu quả và nâng cao năng suất nuôi tôm trong tương lai.