Tôm Việt Nam 2024: Những Thị Trường Nhập Khẩu Lớn Nhất và Chiến Lược Mở Rộng
Tôm Việt Nam 2024: Những Thị Trường Nhập Khẩu Lớn Nhất và Chiến Lược Mở Rộng
Năm 2024, ngành xuất khẩu tôm Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể, mở rộng thị trường và củng cố vị thế trên trường quốc tế. Việt Nam đã xuất khẩu tôm sang 107 quốc gia và vùng lãnh thổ, tăng thêm 5 thị trường so với năm 2023. Trong đó, 5 thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất, chiếm 76% tổng kim ngạch xuất khẩu, bao gồm: Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc), Mỹ, Nhật Bản, Liên minh châu Âu (EU) và Hàn Quốc. Dưới đây là phân tích chi tiết về từng thị trường trong năm 2024.
1. Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc)
Năm 2024, Trung Quốc và Hồng Kông đã vượt qua Mỹ, trở thành thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam. Xuất khẩu tôm sang thị trường này đạt 843 triệu USD, tăng 39% so với năm 2023. Sự tăng trưởng mạnh mẽ này được thúc đẩy bởi nhu cầu tiêu thụ tôm ngày càng cao tại Trung Quốc, đặc biệt là tôm hùm. Trong cơ cấu sản phẩm xuất khẩu, tôm hùm chiếm tỷ trọng cao nhất với 51,7%, tiếp theo là tôm chân trắng (36,1%) và tôm sú (12,2%). Nguyên nhân chính của sự gia tăng này là do nguồn cung tôm nội địa của Trung Quốc giảm do thời tiết bất lợi, cùng với việc Ecuador giảm xuất khẩu tôm sang Trung Quốc. Ngoài ra, chính phủ Trung Quốc đã triển khai nhiều biện pháp kích thích tiêu dùng nội địa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc nhập khẩu tôm từ Việt Nam.
2. Hoa Kỳ
Mỹ là thị trường quan trọng thứ hai của tôm Việt Nam trong năm 2024, với kim ngạch xuất khẩu đạt 756 triệu USD, tăng 11% so với năm 2023. Tôm chân trắng chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu sản phẩm xuất khẩu sang Mỹ, đạt 84,3%, tiếp theo là tôm sú (9,3%) và các loại tôm khác. Sự tăng trưởng này chủ yếu diễn ra trong nửa cuối năm, khi nhu cầu tiêu thụ tôm tại Mỹ tăng cao do lạm phát hạ nhiệt và doanh số bán lẻ phục hồi. Tuy nhiên, các doanh
nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam vẫn phải đối mặt với cạnh tranh gay gắt từ các nhà cung cấp khác như Ấn Độ và Ecuador, đặc biệt về giá cả và chi phí sản xuất.
3. Nhật Bản
Xuất khẩu tôm sang Nhật Bản trong năm 2024 đạt 517 triệu USD, tăng nhẹ 1% so với năm 2023. Sau sự sụt giảm trong hai quý đầu năm, thị trường Nhật Bản đã phục hồi trong nửa cuối năm nhờ đồng Yên tăng giá, cải thiện sức mua của người tiêu dùng. Đồng thời, việc đối thủ cạnh tranh như Ấn Độ gặp vấn đề về lao động trẻ em đã tạo cơ hội cho tôm Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường này. Trong cơ cấu sản phẩm, tôm chân trắng chiếm 63,5%, tôm sú chiếm 17,9% và các loại tôm khác chiếm 18,6%. Nhật Bản là thị trường đòi hỏi cao về chất lượng và an toàn thực phẩm, do đó, các doanh nghiệp Việt Nam đã tập trung vào việc nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường này.
4. Liên minh châu Âu (EU)
Năm 2024, xuất khẩu tôm sang EU đạt 484 triệu USD, tăng 15% so với năm 2023. Đức, Hà Lan và Bỉ là ba thị trường nhập khẩu lớn nhất trong khối, với Hà Lan ghi nhận mức tăng trưởng mạnh nhất, đạt 22%. Tôm chân trắng chiếm ưu thế với 80,6% tổng kim ngạch xuất khẩu sang EU, tiếp theo là tôm sú (12,2%) và các loại tôm khác. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi việc tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và EU, giúp giảm thuế quan và tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu. Tuy nhiên, thị trường EU cũng đặt ra những yêu cầu khắt khe về chất lượng và truy xuất nguồn gốc, đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định để duy trì và mở rộng thị phần.
5. Hàn Quốc
Xuất khẩu tôm sang Hàn Quốc trong năm 2024 đạt 334 triệu USD, giảm 3% so với năm 2023. Việt Nam vẫn là nhà cung cấp tôm lớn nhất cho Hàn Quốc, chiếm 46% thị phần. Tuy nhiên, việc áp dụng hạn ngạch nhập khẩu tôm vào Hàn Quốc đã tạo ra thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam, khi họ phải chịu chi phí đáng kể để đáp ứng các yêu cầu này. Ngoài ra, Hàn Quốc cũng tăng cường nhập khẩu tôm từ các nguồn cung khác như Peru, Trung Quốc và Canada, tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường. Để duy trì vị thế, các doanh nghiệp Việt Nam cần tập trung vào nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng hóa mẫu mã và đảm bảo tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm của Hàn Quốc.
Kết luận
Năm 2024 đánh dấu sự phát triển tích cực của ngành xuất khẩu tôm Việt Nam, với tổng kim ngạch đạt gần 4 tỷ USD, tăng 15% so với năm 2023. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi việc mở