VẬN CHUYỂN TÔM KHÔNG CẦN NƯỚC

🦐 Việc vận chuyển tôm ở khoảng cách xa rất khó khăn và tốn kém, là một thách thức lớn đối với thị trường xuất nhập khẩu. Vận chuyển tôm sống trong nước với điều kiện nhiệt độ, hàm lượng amoniac, oxy và carbon dioxide được kiểm soát. Tuy nhiên, vận chuyển trên quãng đường dài sẽ làm cho chi phí bị đẩy lên cao do khối lượng nước lớn.

🦐 Nếu tôm có thể được vận chuyển sống mà không cần nước sẽ tiết kiệm được chi phí, tăng lợi thế cạnh tranh. Theo đó, các nghiên cứu đã tiến hành thử nghiệm các phương pháp vận chuyển tôm sống không dùng nước.

🦐 Sau khi thu hoạch, các bước cần chuẩn bị trước khi vận chuyển:

- Gây mê tôm trong nước bằng cách hạ nhiệt độ bằng nước đá. Chuyển tôm và nước nuôi sang bể nhỏ hơn có sục khí. Thêm đá từ từ và theo dõi sự thay đổi của nhiệt độ. - Đảm bảo nồng độ oxy hòa tan lớn hơn 5 mg/L.

- Ngâm các vật liệu dùng để đóng gói vào cùng nước với tôm. Tôm được xếp 1 lớp trên bề mặt vật liệu ẩm vừa được ngâm lạnh.

- Bơm đầy oxy và buộc chặt túi. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng các buồng kiểm soát nhiệt độ để duy trì nhiệt độ bảo quản trong thử nghiệm liên tiếp 72 giờ.

- Kết thúc thử nghiệm tiến hành kiểm tra phản ứng tôm.

🦐 Thử nghiệm tốc độ gây mê tôm thẻ bằng cách giảm nhiệt độ ở các mức 5,0; 7,5; 10,0 oC/giờ. Nhiệt độ ban đầu là 30oC là điển hình cho nuôi tôm. Nhiệt độ gây mê là nhiệt độ bảo quản, tương ứng với điều kiện vận chuyển.

🦐 Không thấy sự khác biệt về tỷ lệ sống khi làm lạnh tôm ở tốc độ lên tới 10oC/giờ. Các thử nghiệm giữ nhiệt độ 10, 12, 15 và 20oC trong tối đa 72 giờ cho thấy phạm vi nhiệt độ tối ưu là 12-15oC.

🦐 Nhiều vật liệu khác nhau được dùng để đóng gói tôm, bao gồm dăm gỗ, mùn cưa và giấy báo. Kết quả cho thấy dăm gỗ hoạt động tốt hơn đáng kể so với báo và mùn cưa. Giấy báo và mùn cưa bám vào thân tôm cản trở hô hấp và gây chết nhiều hơn.

🦐 Thành công trong việc vận chuyển tôm thẻ không dùng nước cũng được áp dụng cho tôm càng xanh. Các điều kiện tối ưu cho tôm càng xanh tương tự như tôm thẻ. Tuy nhiên tôm càng xanh không chịu được nhiệt độ dưới 14oC ở nhiều nghiệm thức lặp lại. Mặc dù nhiệt độ giữ ở mức 15oC mang lại tỷ lệ sống cao, nhưng tỷ lệ tôm chết cao khi nhiệt độ dưới 14oC.

🦐 Kết luận

- Sự kết hợp tối ưu để vận chuyển tôm biển không dùng nước liên quan đến việc gây mê với nhiệt độ nước giảm 10oC/giờ và giữ tôm ở nhiệt độ 12-15oC bằng dăm gỗ ẩm trong 24 giờ. Ở điều kiện này, tỷ lệ sống của tôm thường đạt trên 95%. Khi tôm được giữ lâu hơn 24 giờ, tỷ lệ sống từ trung bình đến kém lên đến 72 giờ.

Nguồn: Người nuôi tôm, Thu Hiền (Lược dịch)