Vì Sao Tôm Nổi Đầu? Cách Nhận Biết và Xử Lý
Vì Sao Tôm Nổi Đầu? Cách Nhận Biết và Xử Lý
Tôm nổi đầu trên mặt nước là hiện tượng thường gặp trong nuôi tôm, đặc biệt là trong những ao nuôi mật độ cao hoặc khi các yếu tố môi trường bị biến đổt. Điều này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tỷ lệ sống của tôm, làm giảm năng suất và hiệu quả kinh tế. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng biện pháp xử lý kịp thời sẽ giúp hạn chế thiệt hại.
1. Nguyên Nhân Khiến Tôm Nổi Đầu
Thiếu Oxy Hoà Tan (DO)
Khi nồng độ oxy hòa tan trong ao giảm xuống mức thấp (<3 mg/L), tôm sẽ bị ngạt thở, rối loạn chức năng sinh lý và bước vào giai đoạn sốc oxy.
Nguyên nhân thường do quá trình hô hấp của tôm, vi khuẩn và tảo trong ao.
Ban đêm, oxy bị tiêu thụ do quá trình hô hấp của tảo và sinh vật đáy ao.
Yếu Tố Môi Trường
Nhiệt độ nước cao: Khi nhiệt độ tăng cao (>32°C), độ hòa tan oxy giảm dần, làm tôm bị sốc.
Biến đổi pH: Sự dao động pH quá mạnh (>0.5 trong ngày) có thể làm tôm bị căng thẳng và nổi đầu.
Nồng độ khí CO2 cao: Nếu CO2 tăng quá mức, tôm sẽ khó thở, máu bị toan hóa.
Chất Độc Tích Tụ Trong Ao
Khí độc NH3, NO2, H2S:
NH3 (Amoniac) độc với tôm khi >0.1 mg/L.
NO2 gây ngộ dốc máu, làm tôm thiếu oxy.
H2S xuất hiện khi đáy ao bị bảo hòa, gây sốc tôm.
Dư lượng thuốc hoá học: Sử dụng quá nhiều hoá chất (thuốc kháng sinh, diệt tảo) gây ảnh hưởng đến tôm.
Bệnh Tật
Vi khuẩn Vibrio: Vibrio spp. gây nhiễm trùng đường ruột, gan, gây yếu sức khỏe tôm.
Bệnh virus (WSSV, IHHNV, Div1): Khi tôm nhiễm virus, hệ thống hô hấp yếu đi, dẫn đến hiện tượng nổi đầu.
3. Cách Xử Lý Tôm Nổi Đầu
Tăng Cường Oxy
Sử dụng quạt nước: Tăng cường số lượng quạt nước, bào và sục khuyến dùng quạt nào hoạt động tốt nhất.
Sử dụng oxy viên hoá hoặc oxy lỏng khi oxy hoà tan quá thấp.
Kiểm Soát Chất Độc
Sử dụng zeolite để hấp thụ NO2 và NH3.
Bổ sung vi sinh vật (Bacillus, Nitrosomonas, Nitrobacter) để phân huỷ chất độc.
Kiểm tra H2S và cào đáy ao khi cần thiết.
Quản Lý Chế Độ Cho Ăn
Hạn chế cho ăn khi môi trường xấu.
Bổ sung Vitamin C, men tiêu hóa, để hỗ trợ tôm hồi phục.
Kiểm Soát Dịch Bệnh
Dùng chế phẩm sinh học để giảm mầm bệnh.
Kiểm tra tôm thường xuyên để phát hiện sớm dấu hiệu nhiễm bệnh.
4. Kết Luận
Tôm nổi đầu là vấn đề nghiêm trọng, nhưng nếu áp dụng biện pháp xử lý phù hợp, có thể giảm thiệt hại đáng kể. Quản lý ao nuôi tốt và giám sát môi trường chặt chẽ sẽ giúp tôm phát triển khỏe mạnh và đạt năng suất cao.