Amoniac Trong Ao Nuôi Tôm: Mối Nguy hiểm Tiềm Ẩn Và Cách Xử Lý Hiệu Quả

Amoniac Trong Ao Nuôi Tôm: Mối Nguy hiểm Tiềm Ẩn Và Cách Xử Lý Hiệu Quả 

Amoniac trong hệ sinh thái ao nuôi

Amoniac (NH3) là một hợp chất tẩy độc hại, được hình thành chủ yếu từ:

Sự phân hủy của chất hữu cơ (phân tôm, thức ăn thừa, xác tảo).

Quá trình tiết kiệm của tôm.

Hoạt động của vi sinh vật phân giải protein và axit amin.

Trong nước, amoniac tồn tại dưới dạng hai dạng:

NH3 (amoniac tự do) : dạng độc, ảnh hưởng mạnh đến sức khỏe tôm.

NH4+ (ion amoni) : Ít độc hơn, phụ thuộc vào pH và nhiệt độ nước.

Khi pH và nhiệt độ cao, NH3 sử dụng tỷ lệ lớn, làm tăng tính độc của amoniac.

Tác động của amoniac đến tôm

Amoniac tự do (NH3) gây độc cho tôm bằng cách:

Ảnh hưởng hô hấp : Làm sâu tổn thương, giảm khả năng hấp thụ oxy.

Giảm miễn dịch : Tôm bị căng thẳng kéo dài, dễ mắc các bệnh như Vibrio, bệnh đỏ thân, hoặc bệnh gan loét.

Có thể trở lại trưởng thành : Tôm chậm đạt mức tiêu tốn năng lượng để chống lại độc tố.

Tăng nguy cơ tử vong : Ở nồng độ cao (>1 ppm NH3), amoniac có thể gây chết hàng loạt trong thời gian ngắn.

Các yếu tố ảnh hưởng đến nồng độ amoniac

Nhiệt độ nước

Khi nhiệt độ tăng lên, tốc độ phân hủy chất hữu cơ tăng lên, làm NH3 tăng nồng độ.

Độ pH của nước

Ở pH < 7, NH3 tồn tại chủ yếu dưới dạng NH4+ (ít độc).

Ở pH > 8, NH3 có tác dụng ưu thế, tăng nguy cơ ngộ độc.

Thức ăn nguồn và chế độ ăn

Thức ăn dư thừa là nguồn chính tạo ra amoniac được phân hủy trong nước.

Sự phát triển và phân tích của tảo

Tảo trong ao hấp thụ NH3 khi quang hợp, nhưng khi tảo chết, quá trình phân hủy tạo ra amoniac, làm tăng nồng độ NH3.

 Kiểm soát và giảm thiểu amoniac trong ao nuôi tôm

Quản lý chất lượng nước

Theo dõi định kỳ :

Sử dụng bộ test NH3 để kiểm tra nồng độ amoniac hàng ngày, đặc biệt trong giai đoạn nuôi tôm tăng trưởng nhanh.

Kiểm tra các thông số như pH, nhiệt độ và oxy hòa tan để điều chỉnh cho phù hợp.

Giảm pH :

Duy trì pH ở mức 7,5-8,0 bằng cách sử dụng các chất đệm như CaCO3 hoặc dolomite.

Tránh pH quá cao (trên 8,5), đặc biệt vào buổi chiều.

Tăng cường oxy hòa tan :

Sử dụng máy khí hoặc quạt nước để tăng cường trao đổi khí, giảm tích tụ NH3.

Duy trì DO (oxy hòa tan) > 5 ppm để đảm bảo môi trường ổn định.

Quản lý thức ăn

Sử dụng công thức thức ăn chất lượng cao :

Ăn có tỷ lệ protein phù hợp với từng giai đoạn phát triển của tôm.

Thức ăn dễ tiêu hóa giúp giảm lượng chất thải bài tiết.

Điều chỉnh lượng thức ăn :

Cho ăn vừa đủ, tránh dư thừa.

Theo dõi khả năng bắt của tôm để điều chỉnh lượng thức ăn theo ngày.

Sử dụng men vi sinh :

Bổ sung men vi sinh đường giúp tôm tiêu hóa hiệu quả, giảm bài tiết.

Ứng dụng vi sinh xử lý nước

Vi sinh là công cụ quan trọng để phân hủy amoniac và chất hữu cơ:

Trực khuẩn spp. : Phân giải chất hữu cơ, giảm nguồn tạo NH3.

Nitrosomonas spp. và Nitrobacter spp. : Chuyển hóa NH3 thành NO2- và NO3- (ít độc hơn).

Cách sử dụng :

Tạt vi sinh định kỳ (1-2 lần/ tuần) hoặc sau mỗi thay nước.

Duy trì nhiệt độ và DO tối ưu để mang lại hiệu quả hoạt động sinh học.

Kiểm soát tảo trong ao nuôi

Quản lý tốc độ mật khẩu :

Tránh phát triển quá trình, kiểm tra cơ sở phân tích mức độ.

Sử dụng chế độ sinh học để ổn định quần thể tua.

Loại bỏ tảo chết :

Sử dụng màng tế bào chết, tránh phân hủy trong nước gây tăng NH3.

Điều chỉnh ánh sáng :

Che chắn hoặc giảm cường độ ánh sáng mặt trời để hạn chế tốc độ phát triển mạnh mẽ trong buổi học.

Thay nước hợp lý

Thay nước định kỳ giúp giảm nồng độ NH3, đặc biệt khi ao nuôi có mật độ dày đặc.

Thay đổi 20-30% lượng nước trong ao mỗi tuần, kết hợp xử lý nước sạch trước khi đưa vào ao.

Công nghệ mới trong kiểm soát Amoniac amoniac

Hoàn thành tuần lễ hệ thống (RAS)

RAS hệ thống sử dụng các bộ lọc sinh học để loại bỏ NH3 khỏi nước, giữ cho môi trường ổn định.

Sử dụng chất hấp thụ NH3

Zeolite : Là khoáng chất tự nhiên hấp thụ NH3 hiệu quả.

Cách sử dụng : Rải zeolite đều khắp nơi hoặc bổ sung vào hệ thống lọc.

Sử dụng chế độ sinh học cải tiến

Các chế phẩm chứa enzyme urease hoặc các dòng vi khuẩn cải tiến có khả năng phân hủy NH3 nhanh hơn, giúp giảm độc tính.

 Lợi ích của công việc kiểm soát hiệu ứng amoniac

Cải thiện sức khỏe và tăng tốc độ trưởng thành của tôm

Môi trường nước ổn định giúp tôm khỏe mạnh, ăn mạnh và tăng trưởng nhanh hơn.

Giảm chi phí và tăng hiệu suất

Tôm ít bệnh hơn, giảm chi phí thuốc và hóa chất.

Tăng tỷ lệ sống và hiệu suất cuối cùng.

Bảo vệ môi trường và phát triển bền vững

Kiểm soát Amoniac Amoniac không chỉ bảo vệ ao nuôi mà còn hạn chế ô nhiễm nguồn nước xung quanh, giúp ngành nuôi tôm phát triển bền vững.

Kết luận

Amoniac là một công thức lớn trong nuôi tôm, nhưng có thể được kiểm soát hiệu quả thông qua các biện pháp quản lý chất lượng nước, chế độ cho ăn hợp lý và ứng dụng vi sinh.