Mưa lớn là một hiện tượng thời tiết không thể tránh khỏi trong quá trình nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là đối với các mô hình nuôi tôm trong ao đất. Tuy nhiên, mưa to kéo dài có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe và sự phát triển của tôm, đặc biệt là khi tôm bắt đầu có biểu hiện bơi lờ đờ trên mặt nước. Hiện tượng này không chỉ là dấu hiệu của tình trạng stress mà còn có thể là lời cảnh báo về sự thay đổi chất lượng môi trường nước, từ đó ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và hiệu quả nuôi tôm.

Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích nguyên nhân gây ra hiện tượng tôm bơi lờ đờ sau mưa to, những ảnh hưởng của hiện tượng này đối với tôm và môi trường nuôi, đồng thời đưa ra các biện pháp phòng ngừa và khắc phục hiệu quả.

Nguyên Nhân Khiến Tôm Bơi Lờ Đờ Sau Mưa To

Giảm nồng độ oxy hòa tan trong nước

Mưa to có thể gây ra sự thay đổi đột ngột trong môi trường nước, đặc biệt là làm giảm nồng độ oxy hòa tan. Khi mưa lớn kéo dài, nước mưa sẽ làm giảm lượng oxy trong ao, đặc biệt là các ao nuôi tôm có mật độ nuôi cao. Nồng độ oxy thấp khiến tôm không thể hô hấp tốt, dẫn đến hiện tượng bơi lờ đờ, mệt mỏi và có thể chết nếu tình trạng thiếu oxy kéo dài.

Ngoài ra, các cơn mưa mạnh còn làm cho nước trong ao bị khuấy động, khiến các chất bẩn và phân tôm từ đáy ao bị khuấy lên, làm tăng độ đục và làm giảm khả năng trao đổi khí giữa nước và không khí. Điều này càng làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu oxy trong ao.

Biến động pH và độ kiềm

Mưa lớn có thể làm thay đổi độ pH và độ kiềm trong nước, đặc biệt khi mưa chứa nhiều axit. Khi mưa lớn đổ vào ao nuôi tôm, nước mưa có tính axit (pH thấp) có thể làm giảm độ pH trong ao, gây sốc cho tôm. Tôm có thể trở nên căng thẳng, không thể điều chỉnh được sự thay đổi này và do đó sẽ có biểu hiện bơi lờ đờ, thậm chí chết hàng loạt nếu tình trạng kéo dài.

Độ kiềm trong nước cũng có thể bị giảm do mưa lớn, làm suy yếu khả năng đệm pH của nước ao, khiến độ pH thay đổi nhanh chóng và bất thường. Khi độ pH không ổn định, tôm có thể bị stress, ảnh hưởng đến sự trao đổi chất và khả năng chống lại bệnh tật.

Sự thay đổi của nhiệt độ nước

Mưa lớn có thể làm nhiệt độ nước trong ao giảm mạnh, đặc biệt nếu có mưa lớn kéo dài trong thời gian dài. Sự thay đổi đột ngột này có thể gây sốc nhiệt cho tôm, khiến chúng không kịp thích nghi và dẫn đến hiện tượng bơi lờ đờ. Mức độ nguy hiểm càng tăng nếu nhiệt độ nước giảm mạnh trong khi tôm đang ở giai đoạn phát triển quan trọng.

Tăng cường chất lượng nước xấu

Mưa lớn có thể cuốn trôi các chất bẩn, phân tôm, thức ăn dư thừa và các chất hữu cơ khác từ trên bề mặt đất vào trong ao. Điều này làm gia tăng mức độ ô nhiễm trong ao và tạo ra môi trường không thuận lợi cho sự phát triển của tôm. Các chất ô nhiễm này có thể làm tăng lượng khí độc như amoniac, nitrit và hydrogen sulfide trong nước, dẫn đến hiện tượng tôm bơi lờ đờ và mệt mỏi.

Mưa gây xói mòn và đất bùn vào nước

Trong các ao nuôi tôm, đặc biệt là ao đất, mưa lớn có thể gây ra xói mòn đất và mang theo đất bùn vào nước. Điều này làm tăng độ đục của nước, giảm khả năng ánh sáng chiếu xuống đáy ao, ảnh hưởng đến sự phát triển của tảo và vi sinh vật có lợi trong ao. Kết quả là tôm sẽ gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thức ăn và có thể bị stress vì không thể nhìn thấy môi trường xung quanh.

Sự thay đổi nồng độ các chất dinh dưỡng

Mưa lớn có thể làm rửa trôi các chất dinh dưỡng trong ao, gây mất cân bằng dinh dưỡng trong môi trường nước. Việc thiếu hụt các yếu tố vi lượng như kẽm, sắt, magiê có thể ảnh hưởng đến sự trao đổi chất của tôm, khiến tôm bơi lờ đờ và có dấu hiệu suy yếu.

Tác Động Của Tình Trạng Tôm Bơi Lờ Đờ

Giảm khả năng sinh trưởng

Khi tôm bơi lờ đờ do thiếu oxy, stress nhiệt độ hay các thay đổi hóa học trong nước, khả năng ăn uống của chúng sẽ bị giảm. Việc không hấp thụ đủ thức ăn sẽ dẫn đến sự suy giảm trong quá trình sinh trưởng của tôm, khiến chúng phát triển chậm hơn và khó đạt được trọng lượng yêu cầu trong suốt quá trình nuôi.

Suy giảm hệ miễn dịch

Tôm khi gặp phải stress từ các yếu tố môi trường sẽ dễ bị suy giảm hệ miễn dịch. Điều này làm chúng dễ mắc các bệnh như phân trắng, bệnh ký sinh trùng và các bệnh do vi khuẩn. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến dịch bệnh trong ao nuôi, làm thiệt hại lớn cho người nuôi.

Tăng tỷ lệ chết

Khi tôm bị thiếu oxy hoặc chịu sự thay đổi đột ngột của môi trường nước, chúng sẽ trở nên yếu ớt và có thể chết hàng loạt nếu không có biện pháp khắc phục kịp thời. Tình trạng bơi lờ đờ là một dấu hiệu cho thấy tôm đang gặp khó khăn trong việc duy trì sự sống. Nếu không xử lý đúng cách, tỷ lệ chết sẽ tăng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và lợi nhuận.

Giảm chất lượng sản phẩm

Tôm khi bị stress sẽ có thể không đạt chất lượng tốt nhất về kích thước, trọng lượng và chất lượng thịt. Điều này ảnh hưởng không chỉ đến giá trị thương mại mà còn có thể làm giảm khả năng tiêu thụ của thị trường.

Biện Pháp Khắc Phục Tình Trạng Tôm Bơi Lờ Đờ

Tăng cường cung cấp oxy

Để khắc phục tình trạng thiếu oxy, người nuôi có thể sử dụng máy sục khí hoặc máy quạt nước để tăng cường oxy hòa tan trong ao. Việc này giúp tôm dễ dàng hô hấp và phục hồi sức khỏe nhanh chóng.

Điều chỉnh pH và độ kiềm

Cần kiểm tra thường xuyên pH và độ kiềm của nước. Nếu thấy pH quá thấp, có thể sử dụng vôi để điều chỉnh pH về mức ổn định. Việc duy trì độ kiềm ổn định cũng giúp giảm sự thay đổi đột ngột của pH và giữ môi trường ao ổn định hơn.

Kiểm soát chất lượng nước

Người nuôi cần duy trì việc thay nước định kỳ và sử dụng các chế phẩm sinh học để cải thiện chất lượng nước, giảm sự tích tụ chất hữu cơ và khí độc trong ao. Hệ thống lọc nước cũng nên được duy trì và làm sạch thường xuyên.

Tăng cường dinh dưỡng cho tôm

Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho tôm để tăng cường sức khỏe và khả năng chống lại stress. Điều này bao gồm việc cung cấp các loại thức ăn giàu vitamin, khoáng chất và các chất bổ sung giúp tôm phục hồi nhanh chóng.

Theo dõi và dự báo thời tiết

Việc theo dõi tình hình thời tiết và dự báo mưa có thể giúp người nuôi chuẩn bị trước và có các biện pháp phòng ngừa, chẳng hạn như xây dựng hệ thống thoát nước tốt hoặc hạn chế thức ăn dư thừa trong ao trước khi mưa lớn xảy ra.

Mưa lớn có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường ao nuôi tôm và sức khỏe của tôm. Hiện tượng tôm bơi lờ đờ là một dấu hiệu cảnh báo về sự thay đổi môi trường nước, có thể dẫn đến suy giảm sinh trưởng, bệnh tật và tỷ lệ chết cao. Tuy nhiên, nếu người nuôi áp dụng các biện pháp khắc phục kịp thời, tình trạng này có thể được kiểm soát và giảm thiểu, từ đó đảm bảo hiệu quả trong quá trình nuôi tôm.