Độ đục và sự keo đặc của nước ao nuôi tôm: Nguyên nhân, tác động và biện pháp phòng ngừa

Trong ngành nuôi tôm, việc quản lý chất lượng nước trong ao nuôi đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển và sức kháng của tôm. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ thảo luận về hai khía cạnh quan trọng liên quan đến nước ao nuôi tôm: độ đục và sự keo đặc của nước.

Phần 1: Độ Đục của Nước Ao Nuôi Tôm

Nguyên Nhân Độ Đục

Độ đục của nước ao nuôi tôm có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là sự hiện diện của các hạt bùn và sét trong nước. Những hạt này lơ lửng trong nước và gây ra sự đục của nước. Đây thường là vấn đề thường gặp, đặc biệt là trong các ao có độ sâu từ 1 đến 1,2 mét.

Các yếu tố khác cũng có thể góp phần tạo nên độ đục của nước ao. Trong những trường hợp mà đáy ao không được vệ sinh đầy đủ và không có quá trình bơm hút, sự tích tụ của các hạt bùn và sét sẽ làm tăng độ đục của nước. Đặc biệt, trong giai đoạn cải tạo ao, việc rửa trôi đất từ bờ ao vào ao cũng có thể gây ra độ đục.

Tuy nhiên, trong nuôi tôm chân trắng, có những tình huống độ đục không phải do các yếu tố tự nhiên gây ra mà do con người tạo ra. Người nuôi thường bón lượng lớn vôi trong quá trình cải tạo ao với mục tiêu gia tăng độ kiềm trong ao để đáp ứng nhu cầu của tôm. Tuy nhiên, nhiều trường hợp sử dụng vôi kém chất lượng hoặc chứa tạp chất gây ra sự đục của nước ao, tạo ra một môi trường không thuận lợi cho tôm.

Tác Động của Độ Đục

Độ đục của nước ao có tác động đến môi trường nuôi tôm và sức kháng của chúng. Trong môi trường độ đục, sự phát triển của tảo thường bị hạn chế. Điều này có thể tạo ra hiệu ứng âm đạo cho ao nuôi tôm, khiến cho tảo không thể phát triển đầy đủ và cung cấp lượng oxy cần thiết cho tôm. Điều này có thể dẫn đến sự suy giảm về khả năng hô hấp của tôm, ảnh hưởng đến sức kháng và sức sống của chúng.

Ngoài ra, độ đục cũng có thể tạo ra rào cản cho quá trình khuếch tán oxy vào ao. Điều này làm cho ao trở nên thiếu oxy, đặc biệt là trong điều kiện độ đục nặng. Khi oxy không đủ, các quá trình phân hủy hữu cơ trong ao giảm, vi sinh vật có lợi cho hệ thống nuôi tôm cũng bị ảnh hưởng, và cơ hội cho các khí độc như NH3 (amoni) và NO (nitrite) tích tụ trong ao tăng lên. Điều này làm tăng nguy cơ bệnh cho tôm nuôi.

Biện Pháp Phòng Ngừa Độ Đục

Để phòng ngừa tình trạng nước ao trở nên đục, người nuôi tôm cần thực hiện một số biện pháp quản lý và công việc bảo quản môi trường ao nuôi:

• Sên vét và đầm nén đáy ao kỹ: Việc vệ sinh đáy ao đúng cách và định kỳ là một biện pháp quan trọng để loại bỏ các hạt bùn và sét tích tụ ở đáy ao. Điều này giúp duy trì độ sạch sẽ của môi trường nuôi tôm và hạn chế sự đục của nước.
• Sử dụng vôi đúng liều lượng và chất lượng tốt: Khi sử dụng vôi để điều chỉnh độ kiềm của ao, người nuôi cần chọn vôi có chất lượng tốt và tuân thủ liều lượng đúng để tránh tạo ra tình trạng độ đục không mong muốn.
• Lọc nước: Cấp nước vào ao thông qua túi lọc có thể giúp loại bỏ các hạt bùn và tạp chất từ nguồn nước đầu vào. Lựa chọn nguồn nước sạch và trong là một biện pháp hữu ích để tránh độ đục.
• Phủ bạt bờ ao: Đối với những ao không thể phủ bạt bờ, người nuôi có thể bón vôi CaO hoặc CaCO3 lên bờ ao trước khi trời mưa để ngăn chặn hiện tượng rửa trôi đất từ bờ ao vào ao.

Phần 2: Sự Keo Đặc của Nước Ao Nuôi Tôm

Nguyên Nhân Sự Keo Đặc

Sự keo đặc của nước ao nuôi tôm thường xảy ra trong giai đoạn cuối của chu kỳ nuôi, đặc biệt là từ tháng nuôi thứ hai trở đi. Sự keo đặc chủ yếu xuất phát từ việc cho ăn dư thừa và ô nhiễm hữu cơ cao trong ao. Khi quạt nước hoạt động, nó tạo ra nhiều bọt trong nước, và sự keo đặc là kết quả của sự kết hợp giữa thức ăn dư thừa và khả năng bọt không tan một cách nhanh chóng.

Tác Động của Sự Keo Đặc

Sự keo đặc của nước ao là một vấn đề nghiêm trọng đối với môi trường nuôi tôm. Khi nước trở nên đặc, khả năng khuếch tán oxy vào ao bị hạn chế đáng kể. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu oxy trong ao, và oxy là một yếu tố quan trọng đối với sự sống và phát triển của tôm. Khi không có đủ oxy, các quá trình phân hủy hữu cơ trong ao giảm, vi sinh vật có lợi cho môi trường nuôi tôm bị chết, và khí độc NH3 và NO có thể tích tụ trong ao, tạo điều kiện cho các bệnh tốt cho tôm hơn.

Biện Pháp Phòng Ngừa Sự Keo Đặc

Để ngăn ngừa tình trạng nước ao trở nên keo đặc, người nuôi tôm cần áp dụng các biện pháp quản lý hiệu quả:

• Kiểm soát lượng thức ăn: Việc đưa ra lịch trình chính xác cho việc cho ăn tôm và kiểm soát lượng thức ăn cung cấp là quan trọng để tránh tạo ra thức ăn dư thừa. Thức ăn dư thừa sẽ là nguyên nhân chính gây ra sự keo đặc của nước.
• Kiểm tra chất lượng thức ăn: Đảm bảo rằng thức ăn được sử dụng là chất lượng và không chứa tạp chất gây ô nhiễm nước ao. Thức ăn kém chất lượng có thể gây ra sự ô nhiễm hữu cơ và tạo điều kiện cho sự keo đặc.
• Kiểm soát quá trình quạt nước: Người nuôi cần kiểm soát tốc độ và thời gian hoạt động của quạt nước để tránh tạo ra quá nhiều bọt trong ao. Bọt không tan là một trong những yếu tố chính gây ra sự keo đặc.
• Quản lý nước cẩn thận: Điều này bao gồm việc kiểm tra lưu lượng nước và duy trì môi trường ao trong tình trạng tốt. Quản lý nước đúng cách có thể giúp duy trì mức oxy trong ao và ngăn chặn sự keo đặc của nước.

Trong kết luận, độ đục và sự keo đặc của nước ao nuôi tôm đều là những vấn đề quan trọng đối với ngành nuôi tôm. Việc quản lý chất lượng nước một cách hiệu quả là yếu tố then chốt để đảm bảo sự phát triển và sức kháng của tôm nuôi, đồng thời giảm thiểu nguy cơ bệnh tật và mất mát kinh tế cho người nuôi.