Hiểu Rõ Hơn Về EHP: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Cách Kiểm Soát

Hiểu Rõ Hơn Về EHP: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Cách Kiểm Soát 

Nhiễm Enterocytozoon hepatopenaei (EHP) ở tôm đã trở thành một trong những thách thức nghiêm trọng nhất đối với ngành nuôi trồng thuỷ sản, đặc biệt là tôm thẻ và tôm sáng. Tổn thất kinh tế do EHP gây ra đang ngày càng tăng, khiến nhiều nơi gặp khó khăn trong việc duy trì sản xuất bền vững. Gần đây, nhiều nghiên cứu đã cung cấp thêm thông tin quan trọng về loài vi bệnh nguy hiểm này.

EHP: Tác Nhân Gây Bệnh

EHP thuộc nhóm vi nấm Microsporidia, loài ký sinh này đánh mục lên các tế bào gan tuụy (hepatopancreas) của tôm. Khi nhiễm EHP, tôm thường có biểu hiện chậm lớn, đồng thời gây tăng tỷ lệ không đạt tiêu chuẩn trong thu hoạch.

Các phát hiện gần đây đã chứng minh rằng EHP không gây chết tực thời như nhiều bệnh khác như EMS (hội chứng từ chết sớm), nhưng ảnh hưởng đến sự phát triển và hiệu suất sản xuất.

Phương Thức Lây Truyền

EHP lây truyền qua nhiều con đường, đặc biệt là qua nguồn giống nhiễm bệnh và môi trường nuôi nhiễm bẫy bẫn. Một số nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng các dịch lỏch sản xuất có mối quan hệ mật thiết với việc tôm giống được nuôi trong môi trường không đảm bảo.

Nguồn giống: Nhiễm EHP thường xuất phát từ các trại giống, nơi không kiểm soát đầy đủ việc nhiễm bệnh.

Nguồn thức ăn: Thức ăn nhiễm bẩn có thể là nguồn lây lan vi nấm.

Dịch lỏch: Các tổng hợp gần đây cho thấy, EHP có thể tồn tại dài lâu trong lớp bùn đáy ao.

Các Biểu Hiện Lâm Sàng

Tổng hợp các biểu hiện lâm sàng được nghiên cứu:

Chậm lớn: Tôm nhiễm EHP phát triển không đồng đều, nhiều cá thể nhỏ.

Dạ dày hepatopancreas: Gan tụy phình to hoặc có màu sắc bất thường.

Giảm cơ học thức ăn: Tôm nhiễm bệnh có xu hướng ăn kém.

Phương Pháp Chẩn Đoán

Phân tích PCR: Các phương pháp sinh học phân tử như PCR đã chứng minh hiệu quả cao trong việc xác định EHP.

Phân tích histology: Các mô hình gan tuụy bị nhiễm EHP có thể được quan sát rõ dưới kính hiển vi.

Xét nghiệm máu: Đánh giá sinh hóa máu nhằm đánh giá từng bước tình trạng sức khỏe của tôm.

Các Biện Pháp Quản Lý

Quản lý nguồn giống

Chọn giống kháng bệnh: Sử dụng các nguồn giống đã qua kiểm tra EHP.

Khử trùng: Khử trùng toàn bộ khu vực trước khi đưa giống vào nuôi.

Quản lý môi trường ao nuôi

Duy trì chất lượng nước: Điều chỉnh các yếu tố như pH, oxy hòa tan, và amonia.

Xử lý bùn đáy: Loại bỏ bùn nhiễm bẩn để tránh EHP lây lan.

Quản lý dinh dưỡng

Sử dụng prebiotic và probiotic: Hỗ trợ hệ tiêu hóa và tăng khả năng kháng bệnh cho tôm.

Thức ăn bổ sung: Bổ sung khoáng chất và vitamin để tăng sức đề kháng.

Phòng Ngừa Hiệu Quả

Sử dụng kháng sinh vật tự nhiên: Một số nghiên cứu đã đề xuất việc sử dụng thảo dược như cây neem và tỏi để giảm nguy cơ nhiễm EHP.

Vào ao thời điểm hợp lý: Tránh nuôi trong thời điểm giao mùa hoặc khi nhiệt độ dao động lớn.

Kết Luận

Nhiễm EHP ở tôm là vấn đề đây thách thức nhưng không phải không thể quản lý được. Việc đệ cao phòng ngừa, quản lý môi trường và tăng cường kiểm tra giống là những bước quan trọng giúp đảm bảo sản xuất bền vững.