Lá dâu tằm trắng giúp kháng bệnh xuất huyết trên cá rô phi

Nghiên cứu mới đây của nhà khoa học Ai Cập cho thấy chiết xuất từ dâu tằm trắng có khả năng tăng cường miễn dịch và chống oxy hóa kháng lại mầm bệnh do Aeromonas hydrophila trên cá rô phi.

Dâu tằm trắng một loại thảo dược đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe của con người. Nhiều nghiên cứu đã khẳng định các lợi ích khác nhau của nó trong việc cải thiện sức khỏe và chống ung thư, những vấn đề mà hiện nay đang được rất nhiều người quan tâm.

Dâu tằm trắng chứa đầy đủ các dưỡng chất quan trọng bao gồm: sắt, riboflavin, vitamin C, vitamin K, kali, phốt pho và canxi. Ngoài ra cây dâu tằm trắng còn có mặt nhiều thành phần hoạt tính sinh học như flavonoid, polyphenol, ancaloit, terpenoit, steroid, tanin và pectin. Chúng có vai trò quan trọng trong kích thích miễn dịch và kháng bệnh.

Nghiên cứu được thiết kế nhằm đánh giá tác dụng bảo vệ sinh hóa điều hòa miễn dịch và khả năng chống oxy hóa của chiết xuất lá dâu tằm trắng Morus alba (MAL) trên cá rô phi (Oreochromis niloticus) nhiễm Aeromonas hydrophila.

Cây dâu tằm (Morus alba) tại Việt Nam gọi đơn giản là cây dâu, hay cây dâu trắng có nguồn gốc từ khu vực phía Đông Châu Á.

Thí nghiệm bao gồm 4 nghiệm thức được bổ sung chiết xuất từ lá dâu tằm với các nồng độ 1,3 và 5 g/kg MAL tương ứng MAL 1 , MAL 3 và MAL 5 và nghiệm thức đối chứng không bổ sung chất chiết trong vòng 30 ngày.

Sau đó cá được cảm nhiễm với vi khuẩn Aeromonas hydrophila với nồng độ 0,5 ml × 10 8  để theo dõi tỷ lệ sống và khả năng đáp ứng miễn dịch.

Dấu hiệu bệnh lý của cá rô phi nhiễm Aeromonas hydrophila

Kiểm tra lâm sàng các mẫu cá bị bệnh cho thấy sự hiện diện của các dấu hiệu chung của nhiễm trùng huyết bao gồm xuất huyết các mảng trên da, gốc vây ngực và xung quanh lỗ hậu môn. Quan sát thấy vảy bong tróc, mòn vây và loét da. Viêm xoang bụng, bong tróc niêm mạc ruột và nội tạng có dịch màu vàng. Gan bị xung huyết và một số trường hợp gan nhợt nhạt, túi mật căng phồng. Cá bị nhiễm Aeromonas hydrophila tỷ lệ tử vong dao động từ 30-70% ngoài tự nhiên.

Hình 1: Cá bị nhiễm Aeromonas hydrophila cho thấy xuất huyết da; Hình 2: Cá bị xuất huyết ở gốc vây ngực, vây lưng và vết loét da. Hình 3: Viêm ruột nặng, xung huyết và xuất huyết trên cá bị nhiễm vi khuẩn; Hình 4: Tình trạng viêm ruột (a) ruột chứa đầy dịch mủ, (b) gan to nhợt nhạt, (c) túi mật to.

Cá rô phi được bổ sung chiết xuất lá dâu tằm cho thấy khả năng miễn dịch được cải thiện thông qua các chỉ số oxy hóa. Sự gia tăng phosphatase kiềm, aminotransferase, lactate dehydrogenase và malondialdehyde (ALP, ALT, AST, LDH và MDA) ở tất cả các nghiệm thức bổ sung chiết xuất lá dâu và cao nhất ở nghiệm thức bổ sung 5g/kg MAL.

Sau khi thử thách với vi khuẩn A. Hydrophila, các nghiệm thức bổ sung chất chiết lá dâu, đặc biệt là nghiệm thức bổ sung 5g/kg MAL cho khả năng miễn dịch cao nhất và khác biệt hoàn toàn so với các nghiệm thức còn lại thể hiện qua chỉ số immunoglobulin M, lysozyme, nitric oxide, catalase và superoxide dismutase và biểu hiện gen đồng minh của chúng (IgM, CAT và SOD). Hơn nữa, ở nghiệm thức này còn cho thấy phản ứng chống oxy hóa và miễn dịch mạnh hơn 1g/kg MAL và 3g/kg MAL. 

Ở những nhóm được thử thách, có sự ức chế biểu hiện gen của interleukin (8 và 1 beta) và interferon ɤ (IL8. IL-1β và INFɤ). 

Cá rô phi được thử thách bởi A. hydrophila cho thấy tỷ lệ tử vong ở nghiệm thức đối chứng CT tăng cao (80%), tiếp theo là các nhóm được bổ sung MAL 1 và MAL 3 là (73,33%) trong đó MAL 5 là 20%. 

Kết quả từ nghiên cứu cho thấy bổ sung chất chiết từ lá dâu tằm trắng với nồng độ 5Ng/kg MAL có thể bảo vệ cá rô phi khỏi những thay đổi sinh hóa huyết cầu và tăng cường phản hồi miễn dịch, bảo vệ chống oxy hóa và khả năng chống lại A. hydrophila

Nguồn: Ahmed N.F.Neamat-Allah et al (2021). Effects of dietary white mulberry leaves on hemato-biochemical alterations, immunosuppression and oxidative stress induced by Aeromonas hydrophila in Oreochromis niloticus, ScienceDirect, 01/2021