Phân Tích 5 Yếu tố Tố Tôm Đục Cơ: Từ Nhiệt Độ Đến Dinh Dưỡng

Phân Tích 5 Yếu tố Tố Tôm Đục Cơ: Từ Nhiệt Độ Đến Dinh Dưỡng 

1. Thiếu Oxy Hòa Tan

Nguyên nhân

Thiếu oxy hòa tan (DO) trong nước là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến đục cơ trên tôm. Khi nồng độ DO giảm, tôm không thể hô hấp đủ oxy để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Điều này gây ra hiện tượng tích tụ axit lactic trong cơ bản, làm tổn thương tế bào cơ và dẫn đến tình trạng đục cơ.

Hiện tượng thiếu oxy thường xảy ra vào ban đêm, khi các sinh vật trong ao tiêu thụ nhiều oxy hơn (do quá trình hô hấp của tảo và vi khuẩn). Ngoài ra, nuôi cao mật khẩu hoặc hệ thống sản phẩm khí cũng không đủ lời khuyên làm giảm DO.

Dấu hiệu

Tôm càng yếu, nổi lên mặt nước hoặc tập trung gần quạt nước.

Thịt tôm có màu trắng đục, đặc biệt ở vùng cơ thắt và đuôi.

Giải thích

Kiểm tra lượng DO thường xuyên: Sử dụng thiết bị đo DO để đảm bảo nồng độ oxy luôn duy trì ở mức ≥ 5 mg/L.

Tăng cường sức khí: Cây đặt quạt nước và hệ thống oxy đáy để cải thiện chất lượng oxy trong ao.

Giảm mật độ nuôi dưỡng: Duy trì hợp lý mật khẩu để giảm áp lực tiêu thụ oxy.

Quản lý tảo: Kiểm soát sự phát triển của tảo để tránh hiện tượng thiếu oxy vào ban đêm.

2. Biến Nhiệt Độ

Nguyên nhân

Tôm rất nhạy cảm với việc thay đổi nhiệt độ nước, đặc biệt khi nhiệt độ tăng hoặc giảm đột ngột. Khi nhiệt độ vượt quá ngưỡng chịu đựng (Thường trên 32°C đối với tôm thẻ chân trắng), các protein trong cơ tôm bị biến tính, gây ra hiện tượng đục cơ.

Ngoài ra, thay đổi nhiệt độ đột ngột (chẳng hạn như trời mưa lớn hoặc nắng nóng) cũng tạo ra tôm bị căng thẳng, ảnh hưởng đến cân bằng trao đổi chất và dẫn đến tắc cơ.

Dấu hiệu

Tôm lên mặt nước, tĩnh lặng.

Phần cơ giảm hoặc đuôi tôm trở nên trắng đục.

Giải thích

Duy trì nhiệt độ ổn định: Che chắn ao nuôi bằng lưới che hoặc mái che để giảm ảnh hưởng của nắng và mưa.

Quản lý nguồn nước: Thêm nước vào ao một cách từ để tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột.

Theo dõi thời gian: Lên kế hoạch ứng phó với thời gian cực đoan, xả khí tăng cường khi nắng nóng.

3. Dinh Dưỡng Không Cân Đối

Nguyên nhân

Chất lượng công thức ăn đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe cơ tôm. Thiếu dưỡng chất cần thiết như protein, vitamin C, E và các chất khoáng (như canxi, magie, kẽm) có thể làm suy yếu cơ và tăng nguy cơ đục cơ.

Ngoài ra, dù công thức ăn sống sống hoặc chứa độc tố, cơ chất tôm sẽ không thể hấp thụ đủ dưỡng chất, dẫn đến rối loạn chuyển hóa và tổng hợp cơ cơ.

Dấu hiệu

Tôm có biểu hiện chậm, tỷ lệ sống thấp.

Phần cơ học tăng trắng, đặc biệt ở vùng bụng.

Giải thích

Sử dụng công thức ăn chất lượng cao: Lựa chọn công thức ăn từ các nhà cung cấp uy tín, có bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất.

Bảo quản thức ăn đúng cách: Tránh để thức ăn ở nơi ẩm ướt hoặc dưới ánh nắng trực tiếp.

Bổ sung chất bổ sung: Thêm các chất tăng cường miễn dịch như betaine, vitamin C, và các axit amin thiết yếu vào khẩu phần ăn.

4. Căng Thẳng (Stress)

Nguyên nhân

Căng thẳng ở tôm có thể phát ra từ nhiều yếu tố như mật độ nuôi cao, chất lượng nước gần gũi và hiện diện của động vật săn bắn hoặc tiếng ồn lớn. Khi tôm bị căng thẳng, hệ miễn dịch của chúng suy yếu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh và gây ra hiện tượng đục cơ.

Căng thẳng cũng làm tăng sản xuất cortisol (stress hormone) trong cơ thể tôm, ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và gây tổn thương cơ.

Dấu hiệu

Tôm bơi lội không bình thường, dễ gây rối loạn.

Xuất hiện cơ bản mờ, đặc biệt khi kiểm tra tôm sau khi đánh bắt.

Giải thích

Giảm mật độ nuôi dưỡng: Nuôi dưỡng ở mức độ phù hợp để giảm bớt cạnh tranh và căng thẳng.

Cải thiện chất lượng nước: Theo dõi và điều chỉnh các thông số như pH, nồng độ muối và amoniac để đảm bảo môi trường ổn định.

Có chế độ hoạt động từ bên ngoài: Tránh tạo ra tiếng ồn lớn hoặc làm cơn động loạn khi quản lý ao nuôi.

5. Bệnh Do Virus và Vi Khuẩn

Nguyên nhân

Các loại bệnh do virus (như bệnh hoàng trắng, bệnh đầu vàng) và vi khuẩn (như Vibrio spp.) cũng có thể gây ra hiện tượng đục cơ ở tôm. Những mầm bệnh này tấn công vào cơ, gây thuận lợi cho tế bào cơ và làm cơ trở nên đục.

Ngoài ra, các bệnh do vi khuẩn thường liên quan đến chất lượng nước thân thiện, trong khi bệnh do virus có thể lây lan nhanh qua đàn tôm.

Dấu hiệu

Tôm có biểu hiện yếu, mất màu tự nhiên.

Cơ sở tôm trắng đục, có thể xuất hiện tai đỏ hoặc hiệp tử trên vỏ.

Giải thích

Kiểm soát bệnh: Dùng chế phẩm sinh học để ức chế vi khuẩn gây bệnh.

Chọn giống khỏe mạnh: Sử dụng tôm giống có chứng nhận sạch bệnh từ các trại giống uy tín.

Tăng cường miễn dịch: Bổ sung các sản phẩm tăng cường miễn dịch vào công thức ăn để giúp tôm chống lại mầm bệnh.

Cách ly và xử lý đàn tôm nhiễm bệnh: Nếu phát hiện tôm bị bệnh nhiễm độc, cần cách ly và xử lý theo quy trình để tránh lây lan.

Kết Luận

Hiện tượng đục cơ trên tôm là vấn đề phức tạp, xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau bao gồm thiếu oxy hòa tan, biến nhiệt độ, dinh dưỡng không cân đối, căng thẳng và bệnh tật. Để tránh và giảm thiểu tình trạng này, người nuôi cần áp dụng các biện pháp quản lý ao nuôi toàn diện, từ việc kiểm soát môi trường, thức ăn, đến chăm sóc sức khỏe cho đàn tôm.

Chỉ khi hiểu rõ và xử lý tốt các nguyên nhân gây đục cơ, người nuôi mới có thể nâng cao kết quả sản xuất và giá trị sản phẩm của tôm.