So Sánh Bệnh EHP Với Hội Chứng Đốm Trắng và Hoại Tử Gan Tụy: Người Nuôi Tôm Cần Biết Gì?

Tác giả Minh Trần 28/11/2024 35 phút đọc

So Sánh Bệnh EHP Với Hội Chứng Đốm Trắng và Hoại Tử Gan Tụy: Người Nuôi Tôm Cần Biết Gì?

Tôm thẻ chân trắng ( Litopenaeus vannamei ) là một trong những đối tượng nuôi trồng thủy sản quan trọng nhất hiện nay. Tuy nhiên, ngành công nghiệp này đang đối mặt với nhiều công thức lớn từ các bệnh nguy hiểm, trong đó có bệnh Enterocytozoon hepatopenaei (EHP), hội chứng phân trắng (WFS), hội chứng trắng (WSSV), bệnh và hội hủy gan (AHPND).

Mỗi bệnh đều có đặc điểm riêng về nguyên nhân, triệu chứng, mức độ ảnh hưởng và biện pháp kiểm soát. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết, so sánh giữa bệnh EHP và các bệnh khác để giúp người nuôi tôm có cái nhìn tổng quan và áp dụng biện pháp quản lý hiệu quả.

Tổng quan về các bệnh chính trên thẻ thẻ chân trắng

Bệnh Enterocytozoon hepatopenaei (EHP)

AD_4nXfwZUwqk9jp1dDMBR8IMTTC8rASb4nUH7ftKnGnx5mbEtasbEt94X_WeNFGwI9k0flzJPWYuDiYfnJLLzGl_8mJvHiw4GJyJhB1Ta7wbWsFqTQuoN2dJF8wsPpg6Tma3DXQqs2c-A?key=t5cITSOdLZ-f9CTA7nACImRB

Nguyên nhân : Gây ra bởi vi bào tử ký sinh Enterocytozoon hepatopenaei , thuộc nhóm Microsporidia.

Ký sinh chủ yếu : Trong tế bào bong mô gan của tôm.

Triệu chứng : Tôm chậm lớn, gan bị tổn thương sâu sắc, nhưng không gây chết hàng loạt.

Lây truyền : Qua thức ăn, nước, và các mảnh mảnh ngọc bào tử.

Mức độ nguy hiểm : Làm giảm năng suất đáng kể do tăng tỷ lệ chuyển đổi thức ăn (FCR).

Hội chứng phân trắng (Hội chứng phân trắng - WFS)

Nguyên nhân : Do sự kết hợp của vi khuẩn Vibrio , các chất độc tố trong thức ăn và môi trường nuôi ô nhiễm nhiễm trùng.

Triệu chứng : Tôm có phân trắng nổi trên mặt nước, long không đầy thức ăn, tăng trưởng chậm.

AD_4nXfSTatRgKiBX_QlxlRiKJFInQ1b16tCTgn4cQ8Lgpuo6oODms_p-sd1AmNcJk89UzjIvaY-HcX0j_nfGKYbRo51NkQwqEMDEVKrKP6RB2esQ1L4gYiT1aYE7_fD4ZLri2_2l5tggg?key=t5cITSOdLZ-f9CTA7nACImRB

Lây truyền : Qua môi trường ao nuôi và quản lý thức ăn không tốt.

Mức độ nguy hiểm : Không gây tử vong ngay lập tức nhưng ảnh hưởng lớn đến hiệu quả kinh tế.

Hội chứng bằng trắng (White Spot hội chứng Virus - WSSV)

Nguyên nhân : Do virus Hội chứng đốm trắng Virus gây ra.

Triệu chứng : Xuất hiện các loại thủy lực trên vỏ tôm, tôm yếu và chết hàng loạt trong thời gian ngắn.

Truyền bá : Qua nguồn nước, thức ăn và mạt bệnh.

Mức độ nguy hiểm : Cực kỳ nguy hiểm, gây tử vong đến 90-100% tôm trong vài ngày.

Bệnh van tử cung gan tụy (Bệnh hoại tử gan tụy cấp tính - AHPND)

Nguyên nhân : Gây ra bởi vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus mang gen độc tố.

Triệu chứng : Gan hủy teo nhỏ, long trống, tôm chết nhanh trong giai đoạn sớm.

Truyền : Qua nước, thức ăn và tôm mang mầm bệnh.

Mức độ nguy hiểm : Rất nguy hiểm, gây tổn hại nặng nề trong giai đoạn nuôi đầu.

So sánh giữa EHP và các bệnh khác

Về nguyên nhân gây bệnh

EHP : Do vi bào tử ( Microsporidia ) gây ra, thuộc nhóm ký sinh nội bào, không gây chết nhanh mà làm suy giảm khả năng tiêu hóa và tăng trưởng.

AD_4nXe97w9vpb-ENpoaNTGhaubG7o8q1jo09K5FPdPU26L5zIyFnAK5ubcGjHbcvzqQrZqzM0HTg66GBcyspeISlD1gKAsn72M6gtFvthhEMymJf2zlx-1nyPrkHd_y5z3LbKm8P7Azug?key=t5cITSOdLZ-f9CTA7nACImRB

WFS : Kết hợp giữa vi khuẩn Vibrio , độc tố và các yếu tố môi trường.

WSSV : Virus gây ra, có tốc độ lây lan nhanh và tỷ lệ tử vong cao.

Về triệu chứng

Đặc điểm	EHP	WFS	WSSV	Bệnh AHPND
Tăng chậm lớn	Có	Có	Không (chết nhanh)	Không (chết nhanh)
Triệu chứng bên ngoài	Không rõ ràng	Phân trắng	Vùng trắng trên vỏ	Ruột rỗng, gan tụy teo
Tỷ lệ tử vong	Thấp	Thấp	Cao (90-100%)	Cao (50-80%)

Về đến mức độ nguy hiểm

EHP : Ảnh hưởng kinh tế lâu dài, làm giảm năng suất và tăng chi phí nuôi.

WFS : Mức độ nguy hiểm thấp hơn nhưng gây ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế.

WSSV và AHPND : Gây chết hàng loạt, tổn hại nặng nền và có nguy cơ làm mất trắng phục vụ nuôi.

Về khả năng trải rộng

EHP : Lây chậm qua thức ăn và môi trường ao nuôi.

WFS : Lây qua chất thải và thức ăn thừa.

WSSV : Lây rất nhanh qua nước và tôm nhiễm bệnh.

AHPND : Lây lan nhanh qua thức ăn và nước.

Về phương pháp kiểm soát

Phương pháp	EHP	WFS	WSSV	Bệnh AHPND
Phòng ngừa	Kiểm tra tương tự, xử lý ao	Quản lý môi trường, thức ăn	Quản lý nước, chọn cùng một nơi sạch sẽ	Quản lý thức ăn, môi trường
Điều khiển	Chưa có thuốc đặc trị	Use use mode sinh học	Không có, chỉ quản lý tốt	Sử dụng đúng cách sinh vật

Giải pháp quản lý tổng hợp

Phòng chung cho các bệnh

Quản lý giống tôm : Chọn giống sạch bệnh, xét nghiệm PCR trước khi thảnh thơi.

Vệ sinh ao nuôi : Xử lý bùn đáy và nước ao kỹ lưỡng trước khi thả giống.

Quản lý thức ăn : Cho ăn đúng cách, tránh dư thừa thức ăn gây ô nhiễm môi trường.

AD_4nXeB5J8wGG5JpVGBNLIzJcB5SYwrMu7MDM4VZsijUATMQXqV-Tau9CfZt_FP0nh5KevuyHQMa28rm1wRbdvW6iouBqYqQ11FhwtCutpTGecEQASnpOLFUYETtrRSzhdqCOiQ5ARaMA?key=t5cITSOdLZ-f9CTA7nACImRB

Sử dụng chế độ sinh học : Tăng cường probiotic và prebiotic để cải thiện sức khỏe tôm.

Biện pháp cụ thể cho từng bệnh

Đối với bệnh EHP

Kiểm soát môi trường ao nuôi, hạn chế dư thừa chất hữu cơ.

Sử dụng chế độ sinh học để giảm tốc độ vi bào tử trong ao.

Bổ sung dinh dưỡng như vitamin C, E, và các chất khoáng để tăng sức đề kháng.

Đối với WFS

Kiểm soát nguồn thức ăn và quản lý chất thải trong áo.

Sử dụng chế phẩm chứa vi khuẩn có lợi để cân bằng hệ vi sinh trong ao nuôi.

Đối với WSSV

Áp dụng đặc biệt hệ thống nuôi trồng, giảm nguy cơ lây nhiễm chéo.

Xử lý nước bằng clo hoặc iốt trước khi cấp nước.

Đối với AHPND

Sử dụng các sản phẩm kháng khuẩn an toàn, hạn chế dùng kháng sinh không kiểm soát.

Theo dõi và quản lý chất lượng nước và thức ăn.

Kết luận

Bệnh EHP và các bệnh khác trên thẻ thẻ chân trắng đều đặt ra những công thức lớn đối với ngành nuôi trồng thủy sản. Tuy nhiên, hãy hiểu rõ những điều khác biệt về nguyên nhân, triệu chứng, và biện pháp kiểm tra từng loại bệnh sẽ giúp người nuôi chủ động hơn trong việc làm trong phòng và quản lý ao nuôi.