Tại sao tôm trốn xuống đáy ao khi trời mưa? Hiểu rõ để tối ưu hóa sức khỏe đàn tôm
Tại sao tôm trốn xuống đáy ao khi trời mưa? Hiểu rõ để tối ưu hóa sức khỏe đàn tôm
Khái quát hiện tượng tôm có xu hướng di chuyển xuống đáy ao khi trời mưa, đặc biệt là trong các ao nuôi tự nhiên và hệ thống nuôi thâm canh.
Tác động của hành vi này đối với sức khỏe và năng suất của tôm.
Những thay đổi trong môi trường ao nuôi khi trời mưa
Nhiệt độ giảm đột ngột: Nước mưa có nhiệt độ thấp hơn nước ao, khiến nhiệt độ bề mặt ao giảm nhanh chóng. Tôm thường nhạy cảm với thay đổi nhiệt độ, nên khi nước mặt ao lạnh đi, chúng sẽ di chuyển xuống dưới đáy nơi nhiệt độ ổn định hơn.
Độ pH thay đổi: Nước mưa thường có pH thấp (thường từ 5.0 đến 6.5) và khi rơi vào ao, nước mưa sẽ làm giảm độ pH trong ao, đặc biệt là ở lớp nước bề mặt. Tôm thích nghi tốt hơn trong môi trường có pH ổn định, thường từ 7.5 đến 8.5, nên chúng có xu hướng di chuyển xuống đáy để tránh thay đổi pH đột ngột.
Sự giảm độ mặn: Mưa lớn sẽ làm giảm độ mặn của lớp nước bề mặt ao, gây sốc thẩm thấu cho tôm nếu chúng ở quá gần bề mặt. Đặc biệt, tôm nuôi trong ao có độ mặn cao sẽ bị sốc mạnh hơn khi độ mặn thay đổi đột ngột, vì vậy chúng tìm cách xuống đáy ao để giảm ảnh hưởng của sự thay đổi này.
Tăng nồng độ khí độc dưới đáy ao do thiếu oxy
Thiếu oxy trong nước: Khi trời mưa, nhất là mưa kéo dài, oxy hòa tan trong nước có thể giảm do thiếu ánh sáng mặt trời cho quang hợp và do áp suất không khí thấp. Tôm di chuyển xuống đáy có thể khiến tầng đáy trở nên đông đúc, gây giảm oxy cục bộ.
Tích tụ khí độc như H₂S và NH₃: Đáy ao là nơi dễ tích tụ bùn và chất thải, là môi trường lý tưởng cho sự hình thành khí độc. Khi tôm dồn xuống đáy trong mưa, chúng dễ tiếp xúc với H₂S và NH₃, làm tăng nguy cơ ngộ độc.
Tác động của áp suất khí quyển và phản ứng sinh lý của tôm khi trời mưa
Áp suất khí quyển giảm: Trời mưa thường kèm theo giảm áp suất khí quyển, làm cho tôm nhạy cảm hơn với các thay đổi môi trường, khiến chúng có xu hướng tìm nơi ổn định hơn ở đáy ao.
Phản ứng tự nhiên để tránh nguy cơ: Tôm có bản năng trốn xuống các vùng an toàn hơn khi cảm nhận các yếu tố ngoại cảnh thay đổi bất thường, điều này là một phản ứng sinh tồn để giảm stress và tránh các yếu tố bất lợi.
Sự ảnh hưởng của việc trốn xuống đáy đến sức khỏe và năng suất tôm
Gia tăng nguy cơ nhiễm bệnh: Việc tôm tập trung ở tầng đáy có thể dẫn đến lây lan nhanh các mầm bệnh do tiếp xúc gần, nhất là trong điều kiện thiếu oxy.
Tăng nguy cơ stress và chậm tăng trưởng: Điều kiện thiếu oxy và áp lực môi trường làm tôm dễ stress, ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và tăng trưởng của chúng.
Các biện pháp quản lý và xử lý khi trời mưa để hạn chế tác động xấu
Điều chỉnh hệ thống quạt nước và máy sục khí: Sử dụng quạt nước và sục khí để cung cấp oxy cho tầng đáy, giúp giảm thiểu tình trạng thiếu oxy khi tôm dồn xuống đáy ao.
Theo dõi và kiểm soát pH: Bổ sung vôi hoặc chất kiềm nhẹ để duy trì pH ổn định trong ao, tránh thay đổi pH quá đột ngột do nước mưa.
Bổ sung khoáng chất: Khi trời mưa lớn, bổ sung các loại khoáng vi lượng giúp tôm tăng cường sức đề kháng và ổn định nội môi trong môi trường thay đổi.
Quản lý độ mặn: Thêm muối khoáng vào ao khi mưa lớn để cân bằng độ mặn, tránh tình trạng sốc thẩm thấu.
Kết luận
Tóm tắt lý do tại sao tôm trốn xuống đáy ao khi trời mưa và cách giảm thiểu ảnh hưởng của hiện tượng này.
Vai trò của người nuôi trong việc giám sát và điều chỉnh các yếu tố môi trường khi có mưa để bảo vệ sức khỏe và tăng trưởng của tôm.