Thách Thức và Cơ Hội Khi Nuôi Tôm Thẻ Chân Trắng Mùa Đông tại Miền Bắc Việt Nam

Trong những năm gần đây, ngành nuôi tôm của Việt Nam đã trải qua sự phát triển đáng kể, đem lại lợi nhuận cao cho các người nuôi và đóng góp lớn cho nguồn ngoại tệ của đất nước. Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng đặc biệt được ưa chuộng vì nó có nhiều ưu điểm vượt trội, bao gồm khả năng chịu đựng tốt đối với biến động của môi trường, mật độ nuôi cao, cường độ bắt mồi lớn và tốc độ tăng trưởng nhanh. Mô hình này đã phát triển rộng rãi tại các tỉnh ven biển của Việt Nam, đặc biệt là khu vực Nam Bộ, nơi có điều kiện tự nhiên thuận lợi với nắng ấm quanh năm và nhiệt độ ổn định từ khoảng 27-35°C, điều này rất thích hợp cho sự phát triển của tôm thẻ chân trắng.

Tuy nhiên, miền Bắc Việt Nam lại đối mặt với một số hạn chế trong việc phát triển ngành thủy sản. Vùng này có mùa đông dài và lạnh, làm hạn chế sự phát triển của các hoạt động nuôi trồng thủy sản. Trong mùa đông, hệ thống ao nuôi thường tạm ngừng sản xuất và chỉ tập trung vào một số loài cá truyền thống như cá mè, trôi, trắm và chép. Tuy nhiên, việc nuôi tôm thẻ chân trắng vào mùa đông ở miền Bắc Việt Nam đặt ra một thách thức lớn đối với hầu hết các trang trại sản xuất tôm tại đây. Điều kiện nhiệt độ trong mùa đông thường thấp hơn ngưỡng thích hợp và khả năng chịu đựng của tôm thẻ chân trắng, đặc biệt là giống tôm nhập khẩu từ vùng nhiệt đới Nam Mỹ, trở nên yếu hơn.

Theo đặc điểm sinh học của tôm thẻ chân trắng, chúng bắt đầu ngừng ăn khi nhiệt độ nước xuống dưới 18°C và chết khi nhiệt độ xuống dưới 12°C. Với nhiệt độ không khí thường xuống dưới 18°C tại miền Bắc Việt Nam vào mùa đông, việc duy trì tôm sống sót và phát triển trong thời gian này trở nên vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, giá tôm vào mùa đông ngoài miền Bắc thường rất cao, trung bình 200.000 VNĐ/kg loại 50 con/kg và trong dịp tết nguyên đán. Do đó, thành công trong việc nuôi tôm vào mùa đông có thể mang lại lợi nhuận lớn cho người nuôi, với tỷ lệ lợi nhuận có thể cao hơn 100% so với việc nuôi tôm chính vụ.

Dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ một số kinh nghiệm từ các chuyên gia để giúp khách hàng nuôi tôm thẻ chân trắng vào mùa đông ở miền Bắc Việt Nam đạt được năng suất cao. Quy trình nuôi tôm thẻ chân trắng vào mùa đông:

Thiết kế Hệ Thống Nuôi:

• Ao Lắng Thô: Dùng để trữ nước và tự làm sạch tự nhiên, có độ sâu từ 2-3m. Chiếm khoảng 20% tổng diện tích khu nuôi.
• Ao Lắng Tinh (Ao Sẵn Sàng): Dùng để chuẩn bị nước đưa vào ao nuôi. Có lót bạt và diện tích tương tự ao lắng thô.
• Ao Nuôi: Dùng để nuôi tôm thương phẩm, có độ sâu từ 1,5-2,0m, lót bạt đáy và bờ, hệ thống oxy đáy, quạt nước, siphon. Chiếm khoảng 30% tổng diện tích khu nuôi.
• Hệ Thống Guồng Quạt: Đặt cách bờ ao, sử dụng để tạo nhiệt độ ổn định. Số lượng quạt phụ thuộc vào mật độ nuôi.
• Hệ Thống Mương Cấp và Xả Nước: Đảm bảo cấp nước vào ao và xả nước ra khỏi ao, kèm theo xử lý nước thải.
• Hệ Thống Oxy Đáy: Cung cấp oxy dưới đáy ao.

Vận Hành Hệ Thống Nuôi:

• Lấy và Xử Lý Nước: Lấy nước từ ao lắng thô và xử lý để sạch trước khi đưa vào ao nuôi.
• Chọn Giống, Chăm Sóc và Quản Lý Ao Nuôi: Lựa chọn giống tôm thẻ chân trắng có khả năng chịu đựng lạnh tốt, đảm bảo nhiệt độ không giảm dưới 18°C. Theo dõi tình trạng tôm, đảm bảo điều kiện nuôi tốt như nhiệt độ, oxi, thức ăn, sự vệ sinh và phòng bệnh.
• Kỹ Thuật Cho Ấp Trứng: Áp dụng kỹ thuật cơ bản như bơi trôi và sử dụng bể ấp trứng nhiệt độ 26-28°C.
• Chăm Sóc Cây Thủy Sinh: Trồng cây thủy sinh trong ao để làm sạch nước và cung cấp nơi ẩn náu cho tôm.
• Sử Dụng Hệ Thống Sưởi: Trong mùa đông, hệ thống sưởi làm tăng nhiệt độ nước ao để đảm bảo tôm không bị lạnh. Hệ thống này cần được vận hành cẩn thận và hiệu quả để tiết kiệm năng lượng.
• Kiểm Tra Và Điều Khiển Nước: Theo dõi chất lượng nước, đảm bảo nhiệt độ, pH, oxi, và nồng độ muối trong mức tốt cho tôm.

 Quản Lý Dinh Dưỡng:

• Chế Độ Cho Ăn: Điều chỉnh lịch trình cho ăn theo nhiệt độ nước và sự phát triển của tôm.
• Chất Lượng Thức Ăn: Sử dụng thức ăn chất lượng cao và theo dõi hiệu suất ăn của tôm.

 Điều Kiện Môi Trường:

• Kiểm Soát Nhiệt Độ: Sử dụng hệ thống sưởi để duy trì nhiệt độ ổn định trong ao.
• Điều Khiển Oxy: Sử dụng hệ thống oxy đáy và quạt nước để cung cấp đủ oxi cho tôm.
• Kiểm Soát Thủy Phân: Tránh tăng nhanh thủy phân trong ao, đặc biệt vào mùa đông, để không tạo áp lực oxy cục bộ.
• Kiểm Soát Sự Phát Triển Của Tôm: Điều này bao gồm quản lý mật độ nuôi, tốc độ phát triển, và theo dõi tình trạng sức kháng của tôm để ngăn ngừa bệnh tật.

Quản Lý Bệnh Tật:

• Kiểm Soát Bệnh Tật: Thực hiện kiểm tra sức kháng của tôm, sử dụng thuốc thú y và vắc xin khi cần thiết.
• Ứng Phó Với Bệnh Tật: Nếu có dấu hiệu bệnh tật, cách ly tôm bệnh, xử lý nước, và điều trị theo hướng dẫn của chuyên gia thú y.

 Thu Hoạch và Xử Lý:

•  Thu hoạch tôm thẻ chân trắng vào mùa đông khi chúng đạt kích cỡ và trọng lượng mong muốn. Sau đó, tiến hành xử lý tôm để đáp ứng các yêu cầu thị trường và xuất khẩu.
• Việc nuôi tôm vào mùa đông ở miền Bắc Việt Nam đòi hỏi sự nắm vững kiến thức kỹ thuật, quản lý chặt chẽ, và đầu tư hệ thống hợp lý. Để đảm bảo thành công, người nuôi nên tìm hiểu cẩn thận về yêu cầu cụ thể của giống tôm thẻ chân trắng mà họ sử dụng và tuân thủ kỹ thuật nuôi tôm vào mùa đông một cách chặt chẽ.