Tôm Lột Nhưng Không Cứng Vỏ: Làm Thế Ăn Để Khắc Phục Hiệu Quả?

Tôm Lột Nhưng Không Cứng Vỏ: Làm Thế Ăn Để Khắc Phục Hiệu Quả? 

Trong quá trình nuôi tôm, hiện tượng tôm lột vỏ là một vấn đề phổ biến và gây thiệt hại lớn cho người nuôi. Đây là hiện tượng khi trải nghiệm qua quá trình lột xác nhưng không thể phát triển lớp vỏ mới cứng cáp, làm giảm chất lượng và năng suất nuôi trồng. Hiện tượng này thường xuất hiện từ nhiều nguyên nhân khác nhau liên quan đến môi trường, dinh dưỡng, và quản lý kỹ thuật trong nuôi trồng.

Việc hiểu rõ các nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này và áp dụng biện pháp xử lý hiệu quả không chỉ giúp giảm thiểu thiệt hại mà còn cải thiện hiệu suất nuôi tôm, từ đó mang lại giá trị kinh tế cao hơn.

Nguyên nhân tôm lột không vỏ

Thiếu chất cần thiết

Một trong những nguyên nhân chính làm tôm không cứng vỏ sau khi lột là do thiếu các chất khoáng cần thiết như canxi, magie, và phốt pho. Loại khoáng chất này rất quan trọng trong quá trình hình thành vỏ tôm mới. Khi thiếu các chất này, tôm không đủ dưỡng chất để tạo nên lớp vỏ bảo vệ chắc chắn.

Canxi : Là thành phần chủ yếu của vỏ tôm, canxi đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo và cứng cáp hóa vỏ sau khi lột. Nếu nguồn canxi trong nước nuôi hoặc trong thức ăn không đủ, tôm sẽ gặp khó khăn trong công việc hình thành lớp vỏ mới.

Magie và Phốt pho : Hai loại khoáng chất này cũng cần thiết cho quá trình tự do hóa và giúp canxi kết hợp vào vỏ tôm.

Chất lượng nước không đảm bảo

Môi trường nước trong ao nuôi có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sinh học của tôm. Nước có chất lượng thân thiện, không được quản lý tốt, có thể gây căng thẳng cho tôm, ảnh hưởng đến quá trình lột xác và làm cho tôm không cứng vỏ.

pH quá thấp hoặc quá cao : pH nước không ổn định sẽ ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và tự do của tôm. Đặc biệt, nếu độ pH quá thấp (< 7,0), khả năng hấp thụ canxi của tôm sẽ bị hạn chế.

Độ mặn thấp : Độ mặn ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ khoáng chất từ ​​môi trường nước. Nếu tốc độ mặn quá thấp, tôm sẽ gặp khó khăn trong việc hấp thụ đủ canxi và magie để cứng vỏ.

Ô nhiễm cơ và chất độc hại : Các chất hữu cơ tích tụ dưới đáy ao, amoniac (NH3), và các khí độc khác (H2S, NO2) cũng là những tác nhân gây stress cho tôm, làm giảm khả năng lột xác và cứng vỏ.

Thiếu dinh dưỡng hoặc mất cân bằng dinh dưỡng trong thức ăn

Chất lượng thức ăn cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và quá trình vận chuyển xác thực của tôm. Một số chất dinh dưỡng cần thiết như protein, lipid, và các loại vitamin không đầy đủ sẽ làm giảm khả năng phát triển vỏ sau khi lột tôm.

Thiếu vitamin D : Vitamin D có vai trò quan trọng trong việc hấp thụ canxi từ thức ăn. Nếu thiếu loại vitamin này, quá trình tự nhiên hóa vỏ sẽ bị ảnh hưởng.

Thiếu protein chất lượng cao : Protein là thành phần chính cấu tạo nên cơ thể và tế bào mới của tôm. Thiếu protein hoặc sử dụng các loại protein rẻ tiền sẽ ảnh hưởng đến khả năng phục hồi và tái tạo vỏ sau khi di chuyển.

Cân bằng giữa protein và năng lượng : Khi lượng protein cung cấp quá thấp hoặc quá cao so với năng lượng, quá trình tăng trưởng và tốc độ di chuyển của tôm sẽ bị ảnh hưởng, dẫn đến việc di chuyển không thành công.

Yếu tố sinh học và truyền thông

Ngoài ra các yếu tố môi trường và dinh dưỡng, yếu tố sinh học và di truyền của tôm cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình vỏ vỏ. Một số loại tôm có khả năng lột xác và tự do hóa vỏ gần hơn so với các vấn đề di chuyển. Điều này thường gặp ở các loại đàn được lai tạo không đạt tiêu chuẩn hoặc từ nguồn tương tự chất lượng.

Căng thẳng do quản lý không tốt

Căng thẳng từ môi trường nuôi trồng hoặc quản lý sai cách cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc tôm lột vỏ vỏ. Ví dụ như:

Mật độ nuôi quá cao : Khi mật độ nuôi tôm quá dày, không gian sống bị hạn chế, tôm dễ bị căng thẳng và ảnh hưởng đến quá trình xác thực.

Thay đổi nhiệt độ và nồng độ mặn : Các thay đổi bất ngờ về môi trường, đặc biệt là nhiệt độ và nồng độ mặn, có thể gây căng thẳng cho tôm, ảnh hưởng đến quá trình xác thực.

Thiếu oxy hòa tan : Mức oxy hòa tan thấp trong nước nuôi có thể gây căng thẳng cho tôm, làm gián đoạn quá trình xác thực.

Xử lý các biện pháp xử lý

Cải thiện chất lượng nước

Quản lý chất lượng nước trong ao nuôi là yếu tố quan trọng giúp bảo đảm có môi trường sống tốt để trải nghiệm và phát triển vỏ ốc.

Duy trì quá trình hợp lý độ pH : Nên kiểm tra và điều chỉnh độ pH ở mức từ 7,5 đến 8,5. Nếu pH quá thấp, có thể sử dụng các chất kiềm như vôi (CaCO3) để điều chỉnh.

Tăng cường độ mặn : Nếu độ mặn trong ao quá thấp, có thể bổ sung muối để tăng cường khả năng hấp thụ tự do của tôm.

Giảm thiểu khí độc : Quản lý chất lượng đáy ao, hút bùn và hạn chế tích tụ khí độc như amoniac và hydrogen sulfide là cách hiệu quả để giảm căng thẳng cho tôm.

Khoáng chất bổ sung

Canxi và magie : Cần bổ sung sung khoáng chất vào nước nuôi, đặc biệt là canxi và magie, thông qua việc hòa tan các loại tự nhiên hoặc sử dụng các sản phẩm thương mại bổ sung sung khoáng chất cho tôm.

Sử dụng đá vôi hoặc dolomit : Đây là giải pháp hiệu quả để tăng cường hàm lượng canxi và magie trong nước nuôi. Liều lượng sử dụng thông thường khoảng 20-30 kg/1.000 m2 mỗi tuần.

Bổ sung dinh dưỡng trong thức ăn

Để cải thiện quá trình lột xác và cứng vỏ tôm, việc bổ sung dinh dưỡng đầy đủ và cân đối trong thức ăn là rất quan trọng.

Vitamin D và khoáng chất : Bổ sung các loại thức ăn chứa nhiều vitamin D và khoáng chất như selen, kẽm, giúp hấp thụ canxi tốt hơn.

Protein chất lượng cao : Lựa chọn các nguồn protein có giá trị sinh học cao và cung cấp đầy đủ axit amin cần thiết cho sự phát triển của tôm.

Giảm độ mật nuôi

Mật độ nuôi tôm quá cao sẽ làm giảm không gian sống, gây căng thẳng cho tôm và ảnh hưởng đến quá trình xác thực. Do đó, người nuôi cần điều chỉnh độ nuôi sao cho hợp lý. Thông thường, mật khẩu nuôi lý tưởng đối với thẻ thẻ chân trắng là từ 50 đến 100 con/m2, tùy thuộc vào điều kiện ao nuôi.

Kiểm soát nhiệt độ và độ mặn

Ổn định nhiệt độ : Nhiệt độ nước nuôi cần được duy trì ổn định, không nên thay đổi đột ngột. Nhiệt độ lý tưởng cho quá trình nuôi tôm là từ 28-30°C.

Điều chỉnh độ mặn : Độ mặn cũng cần được kiểm soát tốt, tránh những thay đổi đột ngột để tôm không bị căng thẳng.

Bổ sung chế độ sinh học

Sử dụng các chế phẩm hỗ trợ sinh học như vi sinh vật lợi có thể giúp cải thiện chất lượng nước, giảm bớt tích tụ của các chất độc và hỗ trợ quá trình hấp thụ dinh dưỡng của tôm. Các chế phẩm sinh học còn giúp cân bằng hệ vi sinh vật trong ao nuôi, tạo điều kiện tốt cho tôm phát triển.

Kết luận

Hiện tượng tôm lột vỏ vỏ là một vấn đề phổ biến trong trồng thủy sản, đặc biệt là tôm. Nguyên nhân chính có thể đến từ việc thiếu khoáng chất, chất lượng nước an toàn, công thức ăn không đủ dinh dưỡng, và quản lý ao nuôi