Tôm Việt Nam đối mặt với khó khăn kép: Dịch bệnh và giá giảm

Ngành thủy sản tại Việt Nam, đặc biệt là ngành nuôi tôm, đang đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức, gây áp lực lớn đối với mục tiêu tăng trưởng của ngành này. Ngoài những khó khăn chung như sự suy giảm về đầu ra và giá thành tôm nguyên liệu tăng cao, mối đe dọa đáng lo ngại nhất đối với ngành tôm hiện nay chính là sự lây lan của các dịch bệnh nguy hiểm.

Dịch bệnh trên tôm nuôi đang trở nên phổ biến và thường xuyên xảy ra, gây tổn thất lớn cho người nuôi. Các nông dân có kinh nghiệm trong lĩnh vực nuôi tôm cho biết năm 2022 đã gặp nhiều khó khăn với hai yếu tố chính là độ mặn thấp và bệnh EHP (Enterocytozoon hepatopenaei), một loại bệnh do vi bào tử trùng kí sinh trong gan và tụy tôm, đã xuất hiện ngay từ đầu vụ nuôi. Vụ nuôi năm nay, khó khăn còn gia tăng, dẫn đến nhiều hộ nuôi tôm phải chịu thiệt hại cao, thậm chí cả những hộ nuôi có năng suất tương đối cao cũng không tránh khỏi. Điều này làm cho diện tích thả nuôi tôm trong năm nay giảm so với cùng kỳ năm trước.

Cà Mau, nơi có diện tích lớn nhất cả nước cho việc nuôi tôm nước lợ, đang phải đối mặt với tình hình dịch bệnh trên nhiều diện tích ao nuôi, bao gồm cả ao nuôi công nghiệp lót bạt với hệ thống xử lý nước tiên tiến. Nhiều hộ nuôi tôm tại Cà Mau đang gặp khó khăn nghiêm trọng do dịch bệnh. Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh, trong 8 tháng đầu năm, hơn 14.500 ha ao tôm tại tỉnh này đã bị thiệt hại do dịch bệnh, tăng gần 2.000 ha so với cùng kỳ năm trước.

Không chỉ ở Cà Mau, mà cả mô hình nuôi thâm canh và siêu thâm canh cũng gặp tỷ lệ thiệt hại đáng kể do dịch bệnh. Trong tháng 8, tổng diện tích ao tôm thâm canh và siêu thâm canh bị nhiễm bệnh đã tăng lên 71 ha, so với cùng kỳ năm trước. Để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, các tổ chức nông nghiệp đã phải xuất khẩu lớn lượng chlorin để khử trùng diện tích bị nhiễm bệnh.

Các con số thống kê cũng cho thấy sự nghiêm trọng của tình hình. Trong tổng số 6.536 ha ao tôm thẻ chân trắng, hơn 800 ha đã gặp thiệt hại đáng kể, chiếm 12% lượng giống thả nuôi. Đối với ao tôm sú, mặc dù diện tích bị ảnh hưởng chỉ là 614 ha so với tổng diện tích thả nuôi là 22.818 ha, nhưng lượng con giống thiệt hại đã lên đến 104 triệu con, chiếm 9% lượng con giống thả nuôi.

Bệnh EHP hiện được xem là một mối đe dọa lớn đối với người nuôi tôm. Đặc biệt, bệnh này không làm tôm chết một cách nhanh chóng, nhưng nó ảnh hưởng đến quá trình phát triển và làm tăng chi phí nuôi tôm. Để đối phó với tình hình thời tiết cực đoan và ngăn chặn dịch bệnh, ngành nông nghiệp khuyến cáo người nuôi tôm nên tăng cường quản lý chất lượng con giống, môi trường ao nuôi, thức ăn, và phòng ngừa dịch bệnh. Việc theo dõi môi trường ao nuôi, kiểm tra màu nước sau mưa, và điều chỉnh các yếu tố môi trường là cần thiết để đảm bảo tình hình ổn định và tối ưu cho quá trình nuôi tôm trong thời gian này.

Mặc dù một số hộ nuôi cho rằng năm nay tôm lớn nhanh, tỷ lệ sống cao, nhưng giá tôm lại giảm xuống dưới mức giá thành, khiến nhiều người nuôi đang gặp khó khăn về lợi nhuận. Tổng sản lượng tôm nuôi trong 7 tháng đầu năm 2023 tăng 4% so với cùng kỳ năm 2022, đạt 552,3 nghìn tấn. Điều này cho thấy sự đối mặt với áp lực từ hai phía: giá tôm suy giảm và chi phí nuôi tăng cao.

Để vượt qua những thách thức này và duy trì mục tiêu tăng trưởng của ngành tôm, người nuôi cần áp dụng các biện pháp quản lý ao nuôi hiệu quả và thực hiện các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh. Cần sự hợp tác từ tất cả các bên liên quan để bảo vệ và phát triển ngành nuôi tôm tại Việt Nam.