Bệnh gan trên tôm: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng tránh

Bệnh gan trên tôm là một vấn đề nguy hiểm trong ngành nuôi trồng thủy sản, có khả năng lan truyền nhanh chóng và gây thiệt hại nghiêm trọng cho nguồn cung cấp tôm. Để hiểu rõ hơn về cách nhận biết, phòng và điều trị bệnh gan trên tôm, hãy xem xét một loạt các khía cạnh liên quan đến bệnh này, bao gồm dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân gây ra, và biện pháp phòng tránh.

1. Gan tôm khỏe mạnh như thế nào?

Để đảm bảo gan tôm đang trong tình trạng khỏe mạnh, chúng ta cần tìm hiểu về các đặc điểm quan trọng của gan tôm:

Màu sắc bình thường: Gan tôm khỏe mạnh thường có màu nâu vàng hoặc nâu đen, đây là màu sắc bình thường của gan.

Dịch gan: Khi áp lực nhẹ lên gan tôm, dịch gan sẽ xuất hiện. Dịch gan có màu nâu vàng sệt và có độ đặc, không chảy nhanh.

Mùi: Gan tôm khỏe mạnh thường có mùi tanh nhẹ đặc trưng, và điều này thường được nhận biết bởi các người nuôi tôm kinh nghiệm.

Màng bào gan: Màng bao gan thường được nhìn thấy từ bên ngoài vỏ giáp, nó có màu vàng nhạt và bọc quanh khoảng một nửa của gan ở phía dưới.

Hình dạng: Gan tôm khỏe mạnh thường có hình dạng rộng, rộng hơn hai mép mang, dài ngang cổ giáp, và có đường nét rõ ràng.

Dạ dày: Dạ dày của tôm thường có hình dạng giống hạt gạo và có màu đen hoặc nâu đen rõ rệt.

2. Dấu hiệu tôm bị nhiễm bệnh gan:

Thường có ba trường hợp bệnh gan trên tôm như sau:

a. Tôm thẻ chân trắng bị bệnh teo gan:

Gan tôm thẻ bị co lại, có màu đen và chai hoặc dai.

Khi tách gan tôm thẻ ra, gan thường không vỡ và còn nguyên khối, và nếu bạn áp dụng áp lực lên gan, nó sẽ cảm giác dai như cao su.

Tôm bị nhiễm bệnh thường chết rải rác, không có hiện tượng rầm rộ. Tôm khỏe mạnh vẫn tiếp tục ăn bình thường.

b. Tôm thẻ chân trắng bị bệnh nhũn gan vàng gan:

Gan tôm thẻ bị nhũn, dễ vỡ, và thường có màu gan vàng nhạt.

Khi tách gan tôm thẻ ra khỏi đầu tôm, gan thường vỡ, chất dịch chảy ra, không còn nguyên khối.

Nếu bạn thấy tôm bơi thẳng đứng từ mặt nước ao từ 2 đến 4 lần so với mặt nước ao, đó có thể là dấu hiệu của bệnh này, và bạn nên tách tôm nhiễm bệnh ra ngay.

c. Tôm thẻ chân trắng bị bệnh hoại tử gan tụy cấp tính:

Bệnh gan trên tôm thẻ chân trắng thường do vi khuẩn có độc lực cao gây ra. Gan tụy tôm thường bị teo, có màu nhạt đến trắng.

Ruột tôm có thể trống rỗng hoặc bị đứt đoạn, và tôm thường mềm vỏ.

Tỷ lệ tôm chết do bệnh gan này khá cao.

3. Cách phòng bệnh gan trên tôm hiệu quả:

Để ngăn ngừa bệnh gan trên tôm một cách hiệu quả, bạn cần tuân theo các biện pháp sau đây:

Lựa chọn giống tôm tốt và khỏe mạnh: Đảm bảo rằng tôm giống không bị nhiễm bệnh. Sử dụng kiểm tra PCR để xác định bệnh trước khi thả tôm vào ao nuôi.

Chuẩn bị ao nuôi đúng cách: Áp dụng quy trình chuẩn bị ao nuôi và các biện pháp an toàn sinh học.

Kiểm soát mật độ thả tôm: Thả tôm với mật độ vừa phải để tránh quá đông.

Chất lượng thức ăn: Sử dụng thức ăn chất lượng cao và điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp với từng giai đoạn phát triển của tôm để tránh dư thừa thức ăn tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

Kiểm soát độ kiềm và pH: Duy trì mật độ kiềm và pH trong khoảng giới hạn an toàn cho tôm. Đảm bảo rằng độ kiềm đạt 100ppm và tăng dần lên 150ppm vào cuối mùa vụ, cùng với nồng độ pH tối thiểu 7,8 ở vùng đồng bằng sông Cửu Long và không thấp hơn 8,0 ở các khu vực miền trung.

Duy trì mức oxy cần thiết trong ao: Đảm bảo rằng oxy trong ao luôn đạt mức cần thiết cho sự phát triển của tôm.

Những biện pháp phòng bệnh này có thể giúp bạn giảm nguy cơ bệnh gan trên tôm và đảm bảo tôm của bạn phát triển khỏe mạnh trong quá trình nuôi trồng.