Bí Mật Thành Công: Quản Lý Chế Độ Ăn Cho Tôm Khi Thời Tiết Thay Đổi

Trong ngành nuôi tôm, quản lý chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng quyết định đến sức khỏe và năng suất. Tuy nhiên, có một nguyên tắc mà người nuôi cần đặc biệt chú ý: không nên cho tôm ăn khi trời mưa. Mặc dù điều này có vẻ đơn giản, nhưng thực tế, nó dựa trên những yếu tố môi trường và sinh lý phức tạp liên quan đến tôm và ao nuôi.

Tác động của trời mưa lên ao nuôi tôm

Khi trời mưa, môi trường ao nuôi tôm phải đối mặt với nhiều thay đổi bất lợi. Nước mưa thường có nhiệt độ thấp và mang tính axit nhẹ, làm giảm nhiệt độ và độ pH trong ao. Sự thay đổi đột ngột này gây ra stress cho tôm, làm giảm sức đề kháng và khả năng ăn mồi.

Ngoài ra, nước mưa kéo theo bùn đất, lá cây và các chất hữu cơ từ bờ ao vào nước, làm tăng hàm lượng chất lơ lửng. Điều này không chỉ làm giảm chất lượng nước mà còn tăng nguy cơ tích tụ khí độc như NH3, H2S và các hợp chất lưu huỳnh khác ở đáy ao. Những khí độc này có thể gây hại cho hệ hô hấp của tôm, dẫn đến hiện tượng nổi đầu hoặc thậm chí chết hàng loạt.

Hành vi của tôm khi trời mưa

Tôm là loài thủy sản nhạy cảm với các thay đổi môi trường. Khi trời mưa, chúng thường giảm hoạt động và hạn chế bắt mồi do stress. Ngoài ra, sự thay đổi pH và nhiệt độ nước kích thích tôm lột xác, khiến chúng yếu hơn và dễ bị tổn thương. Trong trạng thái này, nếu tôm ăn phải thức ăn không tiêu hóa hết, có thể dẫn đến tình trạng thối ruột, gây tổn hại lớn cho sức khỏe và năng suất.

Rủi ro khi cho tôm ăn lúc trời mưa

Việc tiếp tục cho tôm ăn khi trời mưa mang lại nhiều hậu quả tiêu cực. Trước tiên, thức ăn dư thừa sẽ chìm xuống đáy ao và phân hủy, làm tăng nồng độ khí độc và giảm oxy hòa tan trong nước.

Thứ hai, môi trường nước ô nhiễm tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn gây bệnh phát triển, chẳng hạn như vi khuẩn Vibrio, tác nhân chính gây ra bệnh gan tụy cấp tính (AHPND). Bệnh này không chỉ làm tăng tỷ lệ hao hụt mà còn kéo theo chi phí xử lý và điều trị cao, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế.

Biện pháp quản lý khi trời mưa

• Giảm lượng thức ăn trước khi mưa: Nếu dự báo có mưa, người nuôi nên giảm lượng thức ăn từ 30-50%. Sau khi mưa kết thúc, cần kiểm tra tình trạng tôm và các chỉ số môi trường nước trước khi quyết định cho ăn trở lại.

• Ổn định pH và nhiệt độ nước: Bón vôi để trung hòa độ axit trong nước mưa, duy trì pH ổn định trong khoảng 7,5-8,5. Sử dụng quạt nước hoặc máy sục khí để tăng cường oxy hòa tan, giúp tôm phục hồi nhanh sau giai đoạn stress.

• Sử dụng chế phẩm sinh học: Chế phẩm sinh học giúp phân hủy chất hữu cơ và kiểm soát khí độc trong nước. Đồng thời, chúng cải thiện hệ vi sinh vật đường ruột của tôm, tăng sức đề kháng với các tác nhân gây bệnh.

• Theo dõi chất lượng nước thường xuyên: Người nuôi cần sử dụng bộ kiểm tra nhanh các chỉ số môi trường như pH, DO (oxy hòa tan), NH3, và H2S để phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn và xử lý kịp thời.

Kinh nghiệm từ người nuôi thực tế

Anh Nam, một hộ nuôi tôm tại Cà Mau, chia sẻ: “Khi trời mưa, tôi luôn ngừng cho tôm ăn và bón vôi ngay sau khi mưa để ổn định pH. Ngoài ra, tôi sử dụng chế phẩm sinh học định kỳ để làm sạch đáy ao và kiểm soát khí độc.”

Chị Lan, một hộ nuôi tại Sóc Trăng, cho biết: “Mỗi lần mưa lớn, tôi giảm một nửa lượng thức ăn, sau đó sử dụng quạt nước để tăng cường oxy hòa tan. Phương pháp này giúp ao nuôi của tôi luôn ổn định, tôm phát triển tốt.”

Không cho tôm ăn khi trời mưa là một nguyên tắc quan trọng trong quản lý ao nuôi. Điều này giúp hạn chế tác động của môi trường thay đổi, bảo vệ sức khỏe tôm và ngăn ngừa các rủi ro về bệnh tật và ô nhiễm nước.

Việc tập trung quản lý môi trường ao, điều chỉnh lịch trình cho ăn hợp lý và sử dụng các biện pháp an toàn sinh học không chỉ giúp giảm thiểu hao hụt mà còn nâng cao năng suất nuôi trồng. Đối với người nuôi, hiểu và áp dụng đúng những nguyên tắc này là chìa khóa để đạt được hiệu quả kinh tế cao nhất trong mọi điều kiện thời tiết.