Bột Protein Gạo: Đột Phá Mới trong Nuôi Tôm Thẻ Chân Trắng

Nuôi tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) đã trở thành một ngành sản xuất quan trọng trong thủy sản, mang lại lợi nhuận cao cho người nuôi. Tuy nhiên, chi phí thức ăn chiếm một tỷ lệ lớn trong tổng chi phí sản xuất, do đó việc tìm kiếm các nguồn protein thay thế cho bột cá là cần thiết. Bột protein gạo (Rice Protein Meal - RPM) đã nổi lên như một lựa chọn khả thi, không chỉ do giá thành hợp lý mà còn vì những lợi ích về sức khỏe và hiệu suất nuôi trồng.

Đặc điểm của Bột Protein Gạo

Bột protein gạo là sản phẩm chiết xuất từ các sản phẩm phụ của quá trình chế biến gạo như tấm, mầm gạo, cám gạo và trấu. Với hàm lượng protein thô từ 60-68%, bột protein gạo có tính tiêu hóa cao, khoảng 56% protein có thể tiêu hóa. Nó chứa nhiều loại peptide có hoạt tính sinh lý, có khả năng chống oxy hóa và điều hòa miễn dịch. Điều này khiến RPM trở thành một nguyên liệu hứa hẹn trong thức ăn cho tôm, giúp cải thiện sức khỏe và khả năng chống chịu với stress.

Thực trạng Nghiên cứu

Một nghiên cứu của T.S. Qihui Yang được thực hiện tại Khu công nghệ cao của Đại học Đại dương Quảng Đông, Trung Quốc, đã chỉ ra rằng bột protein gạo có thể thay thế 10% bột cá trong khẩu phần ăn của tôm thẻ chân trắng mà không làm giảm hiệu suất tăng trưởng.

Thiết lập nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện trên 720 tôm giống với trọng lượng trung bình 0,54 ± 0,01 gam, chia thành sáu nhóm nghiệm thức:

• Nghiệm thức đối chứng (FM): không bổ sung RPM
• Nghiệm thức 1 (R10): bổ sung 10% bột cá bằng RPM
• Nghiệm thức 2 (R20): bổ sung 20% bột cá bằng RPM
• Nghiệm thức 3 (R40): bổ sung 40% bột cá bằng RPM
• Nghiệm thức 4 (R60): bổ sung 60% bột cá bằng RPM
• Nghiệm thức 5 (R80): bổ sung 80% bột cá bằng RPM

Mỗi nhóm được cho ăn 4 lần/ngày trong 8 tuần, với các yếu tố môi trường như nhiệt độ và độ mặn được theo dõi hàng ngày.

Kết quả Nghiên cứu

Kết quả cho thấy việc thay thế 10% bột cá bằng RPM đã làm tăng hoạt động của các enzym tiêu hóa và cải thiện khả năng tiêu hóa của tôm. Cụ thể, RPM không chỉ cải thiện hoạt động tiêu hóa mà còn làm tăng đáng kể khả năng chống oxy hóa của tôm.

Hoạt động Enzym Tiêu Hóa

Hoạt động enzym tiêu hóa đóng vai trò quan trọng trong khả năng hấp thụ dinh dưỡng của tôm. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung RPM làm tăng hoạt động của các enzym tiêu hóa, từ đó giúp tôm có thể tiêu hóa tốt hơn các chất dinh dưỡng từ thức ăn. Việc thay thế một lượng nhỏ bột cá bằng RPM không chỉ duy trì mà còn cải thiện hiệu suất tiêu hóa của tôm.

 Khả năng Chống Oxy Hóa

Bột protein gạo có khả năng chống oxy hóa nội sinh, giúp giảm thiểu tác động của stress oxy hóa lên cơ thể tôm. Việc bổ sung RPM đã làm tăng đáng kể hoạt động của các enzym chống oxy hóa, từ đó góp phần nâng cao sức khỏe và khả năng chống chịu của tôm.

Hệ Vi Khuẩn Đường Ruột

Hệ vi khuẩn đường ruột đóng vai trò quan trọng trong tiêu hóa, hấp thu và miễn dịch. Nghiên cứu cho thấy việc thay thế một lượng nhỏ bột cá bằng RPM đã làm tăng sự phong phú của Bacteroidetes, đồng thời giảm lượng Proteobacteria. Điều này cho thấy RPM có tác động tích cực đến cấu trúc hệ vi khuẩn đường ruột của tôm.

Ảnh Hưởng Đến Khả Năng Kháng Bệnh

Khả năng miễn dịch của tôm là một yếu tố quan trọng quyết định sự sống còn của chúng trước các tác nhân gây bệnh. Kết quả thử nghiệm cho thấy nhóm tôm được thay thế 10% bột cá bằng RPM có tỷ lệ chết tích lũy thấp hơn khi tiếp xúc với vi khuẩn gây bệnh V. parahaemolyticus. Ngược lại, nhóm tôm thay thế 60% bột cá với RPM lại có tỷ lệ chết cao hơn, cho thấy rằng việc thay thế bột cá cần được thực hiện một cách cân nhắc để đảm bảo sức khỏe cho tôm.

Nghiên cứu cho thấy bột protein gạo có thể là một nguồn protein thay thế hiệu quả cho bột cá trong khẩu phần ăn của tôm thẻ chân trắng. Việc bổ sung RPM không chỉ không ảnh hưởng tiêu cực đến sự tăng trưởng mà còn cải thiện đáng kể khả năng tiêu hóa, tổng hợp protein, khả năng chống oxy hóa và khả năng kháng bệnh của tôm.

Dựa trên kết quả của nghiên cứu này, có thể tiến hành các nghiên cứu sâu hơn để xác định tỷ lệ thay thế tối ưu cho các điều kiện nuôi khác nhau. Ngoài ra, việc nghiên cứu thêm về cơ chế hoạt động của RPM trong hệ vi khuẩn đường ruột và khả năng miễn dịch của tôm sẽ cung cấp thêm thông tin quý giá cho ngành nuôi trồng thủy sản.