Cà Rốt: Thực Phẩm Tự Nhiên Nâng Cao Giá Trị Tôm Nuôi

Tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) là một trong những loài tôm nuôi phổ biến nhất trên thế giới, đặc biệt là ở Việt Nam. Với tốc độ sinh trưởng nhanh, khả năng thích nghi cao và hiệu quả kinh tế lớn, loài tôm này đã trở thành lựa chọn hàng đầu cho các hộ nuôi trồng thủy sản. Tuy nhiên, trong quá trình nuôi thâm canh, các vấn đề như chất lượng tôm và chi phí thức ăn luôn là mối quan tâm lớn. Nghiên cứu của nhóm tác giả Lê Quốc Việt, Trần Minh Phú và Trần Ngọc Hải từ Trường Đại học Cần Thơ đã chỉ ra rằng bổ sung cà rốt vào khẩu phần ăn của tôm thẻ chân trắng có thể cải thiện chất lượng tôm nuôi và giảm chi phí thức ăn.

Tầm quan trọng của việc cải thiện khẩu phần ăn cho tôm thẻ chân trắng

Nuôi tôm thẻ chân trắng đang ngày càng trở nên phổ biến nhờ vào những lợi ích kinh tế mà nó mang lại. Tuy nhiên, để duy trì hiệu suất nuôi trồng bền vững, việc cải thiện khẩu phần ăn là rất cần thiết. Các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm các nguồn thức ăn bổ sung tự nhiên, có khả năng cung cấp dinh dưỡng và đồng thời giảm thiểu chi phí.

Cà rốt (Daucus carota) là một trong những nguồn thực phẩm tiềm năng, nhờ vào thành phần dinh dưỡng phong phú của nó. Hàm lượng carotenoids trong cà rốt không chỉ có tác dụng tạo màu mà còn cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu như vitamin, khoáng chất, và chất chống oxy hóa, có thể hỗ trợ tăng cường sức khỏe và sức đề kháng cho tôm.

Thành phần dinh dưỡng của cà rốt

Cà rốt là một loại rau củ rất phổ biến, không chỉ trong ẩm thực mà còn trong dinh dưỡng cho động vật. Trong cà rốt, một số thành phần dinh dưỡng quan trọng bao gồm:

• Beta-carotene: Đây là một dạng carotenoid có vai trò quan trọng trong việc tạo màu cho tôm. Beta-carotene còn có tác dụng chống oxy hóa, giúp cải thiện hệ miễn dịch.
• Vitamin và khoáng chất: Cà rốt chứa nhiều vitamin C, vitamin K, kali, canxi và magiê. Những yếu tố này không chỉ hỗ trợ quá trình trao đổi chất mà còn tăng cường sức khỏe cho tôm.
• Chất chống oxy hóa: Các hợp chất chống oxy hóa trong cà rốt giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do gốc tự do, góp phần vào việc duy trì sức khỏe cho tôm.

Các nghiên cứu trước đây về việc sử dụng thực vật trong thức ăn cho tôm

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung các loại thực vật vào khẩu phần ăn của tôm có thể mang lại nhiều lợi ích. Ví dụ:

• Rong bún và rong mền: Nghiên cứu của Nguyễn Thị Ngọc Anh và cộng sự (2014) cho thấy việc sử dụng rong bún và rong mền làm thức ăn bổ sung cho tôm giúp tăng cường sức đề kháng, giảm hệ số thức ăn và hạn chế ô nhiễm môi trường.
• Bí đỏ: Tran Minh Bang và cộng sự (2015) cũng chỉ ra rằng khi sử dụng bí đỏ thay thế 10% thức ăn viên trong nuôi tôm thẻ chân trắng theo công nghệ biofloc, tốc độ tăng trưởng và màu sắc tôm được cải thiện.

Bố trí thí nghiệm và phương pháp nghiên cứu

Nhóm nghiên cứu đã thiết kế một thí nghiệm với bốn nghiệm thức khác nhau để đánh giá tác động của việc bổ sung cà rốt vào thức ăn cho tôm thẻ chân trắng:

• Nghiệm thức 1: Tôm được cho ăn 100% thức ăn viên (đối chứng).
• Nghiệm thức 2: Thay thế 10% lượng thức ăn viên bằng cà rốt.
• Nghiệm thức 3: Thay thế 20% lượng thức ăn viên bằng cà rốt.
• Nghiệm thức 4: Thay thế 30% lượng thức ăn viên bằng cà rốt.

Thí nghiệm được thực hiện trong hệ thống biofloc với tỉ lệ C

=15:1, độ mặn 15‰ và mật độ nuôi 45 con/bể. Thời gian thực hiện thí nghiệm là 60 ngày.

Kết quả thí nghiệm

Sau 60 ngày nuôi, kết quả thu được từ thí nghiệm cho thấy:

• Tỷ lệ sống: Nghiệm thức thay thế 30% cà rốt cho tôm nuôi có tỷ lệ sống cao nhất (86,7%), khác biệt có ý nghĩa so với nghiệm thức đối chứng (56,3%).
• Sinh khối: Tăng trưởng sinh khối của tôm ở nghiệm thức 30% đạt 1,1 kg/m³, vượt trội so với nghiệm thức đối chứng (0,8 kg/m³).
• Chi phí thức ăn: Chi phí thức ăn cho 1 kg tôm thương phẩm ở nghiệm thức thay thế 30% cà rốt là 49.702 đồng, thấp hơn so với nghiệm thức đối chứng (64.653 đồng).
• Màu sắc: Màu sắc tôm nuôi ở các nghiệm thức có bổ sung cà rốt đậm hơn so với nghiệm thức đối chứng. Khi tôm được luộc chín, màu sắc cũng đẹp hơn ở các nghiệm thức bổ sung cà rốt.

Phân tích và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc bổ sung cà rốt vào khẩu phần ăn của tôm thẻ chân trắng mang lại nhiều lợi ích đáng kể.

• Cải thiện tỷ lệ sống và sinh khối: Việc tăng cường beta-carotene từ cà rốt có thể đã góp phần vào việc cải thiện sức đề kháng cho tôm, từ đó nâng cao tỷ lệ sống và tốc độ tăng trưởng.
• Giảm chi phí thức ăn: Việc thay thế một phần thức ăn viên bằng cà rốt không chỉ cung cấp thêm dinh dưỡng mà còn làm giảm chi phí thức ăn, giúp nâng cao lợi nhuận cho người nuôi.
• Cải thiện màu sắc: Màu sắc là một yếu tố quan trọng trong việc đánh giá chất lượng sản phẩm thủy sản. Việc bổ sung cà rốt giúp cải thiện màu sắc của tôm, từ đó tăng giá trị thương phẩm.

Nghiên cứu của nhóm tác giả đã chỉ ra rằng việc bổ sung cà rốt vào khẩu phần ăn cho tôm thẻ chân trắng mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Cụ thể:

• Tỷ lệ sống và sinh khối: Việc thay thế 30% thức ăn viên bằng cà rốt giúp tăng tỷ lệ sống và sinh khối của tôm nuôi.
• Giảm chi phí thức ăn: Chi phí cho 1 kg tôm thương phẩm giảm xuống, góp phần vào việc cải thiện hiệu quả kinh tế cho người nuôi.
• Cải thiện màu sắc: Màu sắc tôm nuôi được cải thiện đáng kể, tạo ra sản phẩm có giá trị cao hơn.

Bài nghiên cứu đã cung cấp thông tin hữu ích cho người nuôi trồng thủy sản, khuyến khích việc ứng dụng cà rốt vào khẩu phần ăn cho tôm thẻ chân trắng nhằm nâng cao chất lượng và giảm chi phí sản xuất.