Nguyên Nhân, Tác Hại và Biện Pháp Xử Lý Phèn Trong Ao Nuôi Tôm
1. Nguyên Nhân Gây Ra Phèn Trong Ao Nuôi Tôm:
Phèn trong ao nuôi tôm xuất phát chủ yếu từ vùng đất có hàm lượng sulfat cao. Đất nhiễm phèn thường hình thành ở vùng ven biển, nơi có nhiều sinh vật chứa lưu huỳnh. Sinh vật này, khi bị phân huỷ, giải phóng lưu huỳnh (S), kết hợp với sắt tạo pyrite (FeS2). Pyrite khi tiếp xúc với không khí oxi hóa thành oxít sắt và axít sulfuric. Axít này làm tan sắt và kim loại nặng trong đất, tạo đất chua, nước có pH thấp, ảnh hưởng đến tôm.
2. Dấu Hiệu Nhận Biết Ao Bị Nhiễm Phèn:
Vùng đất nhiễm phèn thường có màu xám đen, phấn trắng khi phơi khô.
Nước ao chuyển màu trà nhạt, có váng vàng nhạt nổi trên mặt nước sau mưa.
Thân tôm chuyển màu vàng, khó lột vỏ, có cảm giác cứng hơn.
Tôm khó lột xác và bỏ ăn sau mưa, có thể dạt bờ và chết.
3. Tác Hại Của Phèn Trong Ao Nuôi Tôm:
Làm mất cân bằng áp suất thẩm thấu giữa tôm và môi trường nước.
Gây khó khăn trong quá trình lột xác và tạo vỏ, làm tôm mềm vỏ hoặc bị lột vỏ không đầy đủ.
Tạo môi trường acid, ức chế quá trình hoạt hóa enzyme trong cơ thể tôm, làm tôm chậm lớn.
Giảm khả năng kết nối giữa ôxy và hemoglobin trong máu, tăng quá trình hô hấp và mất năng lượng.
Hạn chế sự phát triển của tảo, làm ảnh hưởng đến màu nước ao.
4. Biện Pháp Phòng Tránh và Xử Lý Ao Bị Nhiễm Phèn:
Chọn địa điểm xây ao ở vùng đất ít nhiễm phèn, sử dụng bạt đáy ao, và kiểm tra chất lượng đất.
Bón vôi để tăng pH và giảm phèn, nhưng cần thực hiện vào buổi chiều mát.
Sử dụng chất EDTA, HP 10 để giảm phèn trong nước ao.
Áp dụng vi sinh như Bacillus sp., VS01, BZT để phân hủy phèn.
Rải vôi quanh bờ ao trước mỗi cơn mưa để ổn định pH và ngăn chặn phèn từ bờ vào ao.
Những biện pháp này giúp duy trì môi trường ao tôm lành mạnh, tối ưu hóa năng suất và chất lượng tôm nuôi. Đặc biệt, sự hiểu biết sâu sắc về nguyên nhân và dấu hiệu sẽ hỗ trợ người nuôi tôm trong quá trình quản lý ao nuôi.