Nguyên Nhân và Biện Pháp Khắc Phục Bệnh Gan ở Tôm Thẻ Chân Trắng

Tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) là một loài tôm quan trọng trong ngành nuôi trồng thủy sản, đặc biệt phổ biến ở Việt Nam. Tuy nhiên, việc nuôi tôm thẻ chân trắng thường gặp phải nhiều thách thức, đặc biệt là các bệnh liên quan đến gan. Dưới đây là những sai lầm phổ biến khiến tôm thẻ chân trắng dễ mắc bệnh gan.

Chất lượng nước không đảm bảo

Độ mặn: Tôm thẻ chân trắng thích nghi tốt trong môi trường có độ mặn từ 5-30 ppt (phần ngàn). Khi độ mặn không ổn định hoặc không nằm trong khoảng thích hợp, tôm dễ bị stress, làm giảm khả năng miễn dịch và dễ mắc bệnh

pH: pH lý tưởng cho tôm thẻ chân trắng là từ 7.5-8.5. Nếu pH quá thấp hoặc quá cao, sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm, gây ra các vấn đề về tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng, dẫn đến bệnh gan.

Nhiệt độ nước: Nhiệt độ tối ưu cho tôm thẻ chân trắng là từ 28-32°C. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp sẽ gây stress cho tôm và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus phát triển, tấn công gan tôm.

Thức ăn không đảm bảo chất lượng

Thức ăn kém chất lượng: Thức ăn chứa nhiều tạp chất, nấm mốc, vi khuẩn sẽ gây hại cho gan tôm. Đặc biệt, nếu thức ăn chứa độc tố aflatoxin, sẽ gây hại nghiêm trọng cho gan.

Cho ăn quá nhiều hoặc quá ít: Cho tôm ăn quá nhiều sẽ gây dư thừa thức ăn, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Ngược lại, cho ăn quá ít sẽ khiến tôm bị suy dinh dưỡng, yếu đi và dễ mắc bệnh.

Quản lý ao nuôi không tốt

Mật độ nuôi quá cao: Mật độ nuôi quá cao sẽ làm tăng cạnh tranh thức ăn, không gian sống, và gây stress cho tôm. Điều này làm giảm khả năng miễn dịch, tăng nguy cơ mắc bệnh gan.

Không thay nước định kỳ: Nước ao nuôi cần được thay định kỳ để loại bỏ chất thải, cặn bã và vi khuẩn có hại. Không thay nước thường xuyên sẽ làm tăng nồng độ chất hữu cơ, tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus gây bệnh phát triển.

Sử dụng kháng sinh và hóa chất không đúng cách

Lạm dụng kháng sinh: Sử dụng kháng sinh không đúng cách hoặc quá liều sẽ gây kháng thuốc, làm mất cân bằng hệ vi sinh trong ao nuôi, tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển và tấn công gan tôm.

Sử dụng hóa chất không rõ nguồn gốc: Hóa chất không rõ nguồn gốc hoặc không được kiểm soát về chất lượng có thể chứa các thành phần độc hại, gây ngộ độc cho tôm và ảnh hưởng xấu đến gan.

Quản lý dịch bệnh kém hiệu quả

Không kiểm tra sức khỏe tôm thường xuyên: Việc không kiểm tra sức khỏe tôm định kỳ sẽ làm chậm trễ trong việc phát hiện và xử lý bệnh kịp thời. Khi bệnh đã lan rộng, việc chữa trị sẽ gặp nhiều khó khăn và tốn kém.

Không cách ly tôm bị bệnh: Khi phát hiện tôm bị bệnh, không cách ly ngay sẽ làm lây lan bệnh sang toàn bộ ao nuôi, làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

Yếu tố môi trường xung quanh

Ô nhiễm từ nguồn nước bên ngoài: Nguồn nước cấp vào ao nuôi nếu bị ô nhiễm từ các chất thải công nghiệp, nông nghiệp sẽ mang theo các hóa chất độc hại, kim loại nặng và vi khuẩn gây bệnh, ảnh hưởng xấu đến gan tôm.

Thời tiết bất thường: Thời tiết thay đổi đột ngột, như mưa lớn kéo dài hoặc nắng nóng gay gắt, sẽ làm biến đổi các yếu tố môi trường trong ao nuôi, gây stress và giảm sức đề kháng của tôm, dễ mắc bệnh gan.

Sử dụng giống tôm kém chất lượng

Giống tôm không rõ nguồn gốc: Sử dụng giống tôm không rõ nguồn gốc, không được kiểm tra về sức khỏe và chất lượng sẽ làm tăng nguy cơ tôm mắc các bệnh bẩm sinh hoặc mang mầm bệnh.

 Không kiểm tra chất lượng giống: Không kiểm tra kỹ lưỡng chất lượng giống trước khi thả nuôi sẽ dẫn đến việc sử dụng những con giống yếu, dễ bị bệnh và lây lan cho cả ao nuôi.

Biện pháp khắc phục

Kiểm soát chất lượng nước: Thường xuyên kiểm tra các thông số môi trường trong ao nuôi, như độ mặn, pH, nhiệt độ, và oxy hòa tan. Điều chỉnh các thông số này để đảm bảo môi trường sống lý tưởng cho tôm

Sử dụng thức ăn chất lượng: Chọn lựa các loại thức ăn có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo không chứa tạp chất, nấm mốc, và độc tố. Cho tôm ăn với lượng phù hợp, tránh dư thừa hoặc thiếu hụt.

Quản lý ao nuôi hợp lý: Đảm bảo mật độ nuôi phù hợp, thường xuyên thay nước và vệ sinh ao nuôi để loại bỏ các chất thải và cặn bã. Sử dụng các biện pháp sinh học để kiểm soát vi khuẩn và ký sinh trùng có hại.

Sử dụng thuốc và hóa chất đúng cách: Chỉ sử dụng kháng sinh và hóa chất khi thật sự cần thiết và theo hướng dẫn của chuyên gia. Tránh lạm dụng và lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng, được kiểm định chất lượng

Tăng cường kiến thức và kỹ năng: Tham gia các khóa đào tạo, hội thảo về nuôi tôm và quản lý dịch bệnh. Nắm vững các quy trình kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng để áp dụng vào thực tế.

Chọn giống tôm chất lượng: Mua giống tôm từ các trại giống uy tín, đảm bảo giống khỏe mạnh, không mang mầm bệnh. Kiểm tra kỹ lưỡng chất lượng giống trước khi thả nuôi.

Bằng việc nhận thức và khắc phục các sai lầm trên, người nuôi tôm thẻ chân trắng có thể giảm thiểu nguy cơ tôm mắc bệnh gan, từ đó nâng cao hiệu quả nuôi trồng và thu được năng suất cao hơn.