Nhận Biết Dấu Hiệu Ao Tôm Bị Nấm Đồng Tiền Để Can Thiệp Kịp Thời

Nhận Biết Dấu Hiệu Ao Tôm Bị Nấm Đồng Tiền Để Can Thiệp Kịp Thời 

Ao nuôi tôm là một hệ sinh thái nhạy cảm, dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố từ môi trường và sự xâm nhập của vi sinh vật gây hại, trong đó có hồng đồng tiền ( Aphanomyces invadans ). Nấm đồng tiền không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm mà còn gây ra tổn thất kinh tế nghiêm trọng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Bài viết này cung cấp thông tin chi tiết về dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân và biện pháp quản lý khi ao tôm bị nhiễm nấm đồng tiền.

Nấm đồng tiền là gì?

Nấm đồng tiền là tên thường gọi của một loại nấm thủy sinh, gây bệnh trên nhiều loài thủy sản, bao gồm tôm, cá và các loài động vật giáp xác. Tên khoa học của nó là Aphanomyces invadans hoặc các loài nấm thuộc chi Saprolegnia . Bệnh do hồng đồng gây ra hiếm khi được nhận biết bởi các tổn thương tròn trên cơ thể tôm, tương tự như đồng tiền.

Nấm đồng tiền có thể tồn tại trong nước, bám vào bề mặt các chất hữu cơ và phát triển mạnh trong điều kiện môi trường ô nhiễm hoặc chất lượng nước thân thiện.

Nguyên nhân làm ao tôm bị nhiễm nấm đồng tiền

Môi trường ô nhiễm

Chất hữu cơ tích tụ: Chất thải từ phân tôm, thức ăn dư thừa, và xác sinh vật tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của nấm.

Hàm lượng oxy hòa tan thấp: Khi oxy hòa tan dưới 3 mg/L, vi khuẩn và nấm dễ phát triển mạnh.

pH thấp: Môi trường nước có pH dưới 7 làm suy yếu khả năng miễn dịch của tôm, tăng nguy cơ nhiễm bệnh.

Nhiệt độ và độ mặn không ổn định

Nhiệt độ từ 20–30°C và độ mặn thấp là điều kiện lý tưởng để kiếm tiền phát triển.

Sự thay đổi nhiệt độ và tốc độ đột kích khiến tôm bị căng thẳng, dễ nhiễm bệnh.

Hệ miễn dịch của tôm suy yếu

Tôm stress: Do mật độ nuôi quá dày hoặc chất lượng thức ăn gần gũi.

Thiếu vi chất: Dinh dưỡng không đầy đủ làm tôm giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh.

Sự phát triển lan truyền từ nguồn nước

Nấm đồng tiền có thể lan truyền từ ao nuôi lân cận hoặc từ nước cấp chưa được xử lý kỹ thuật.

Dấu hiệu nhận biết ao tôm bị nhiễm nấm đồng tiền

Dấu hiệu trên tôm

Tổ thương da:

Xuất hiện các vùng tổn thương tròn, dạng nhạt trắng hoặc xám nhạt trên vỏ hoặc thân tôm.

Vết thương có thể lan rộng, trở nên đậm màu hoặc bị bong ra.

Nấm trên cơ thể:

Quan sát bằng mắt thường thấy các đám bụi hồng như bông gòn bám trên vết thương hoặc chân, cào tôm.

Giảm ăn:

Tôm nhiễm nấm thường bỏ ăn hoặc ăn ít, dẫn đến chậm lớn.

Hành vi bất ngờ:

Tôm vịnh yếu, mất phương hướng, hoặc tụm lại ở các góc nơi có nguồn oxy cao.

Tôm chết:

Số lượng tôm chết tăng dần, đặc biệt vào các giai đoạn nhiệt độ dao động mạnh.

Dấu hiệu trong ao nuôi

Giảm lượng nước:

Nước ao có mùi hôi, chuyển màu xanh đậm hoặc nâu dày là sự phát triển của vi sinh vật và nấm.

Tích tụ đáy:

Đốt đáy, đen, chứa nhiều chất hữu cơ là môi trường lý tưởng cho phát triển nấm.

Hàm lượng oxy thấp:

Quan sát thấy tôm tập trung gần nước hoặc các khu vực Khí khí.

Tác hại của nấm đồng tiền trong ao tôm

Ảnh hưởng đến sức khỏe tôm:

Gây tổn thương trên cơ thể, làm tôm dễ bị nhiễm khuẩn thứ cấp.

Ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch, giảm khả năng kháng bệnh.

Giảm năng suất nuôi:

Tôm bị nhiễm bệnh giảm tốc độ tăng trưởng, gây tổn hại kinh tế.

Tăng nguy cơ lây lan:

Nấm có thể lan sang các loài nuôi lân cận, gây dịch bệnh trên bề mặt rộng.

Tăng chi phí xử lý:

Người nuôi phải trả thêm chi phí sử dụng thuốc và cải tạo áo.

Phương pháp xử lý khi ao tôm bị nhiễm nấm đồng tiền

Quản lý môi trường ao nuôi

Cải thiện chất lượng nước:

Tăng cường khí, duy trì hàm lượng oxy hòa tan >5 mg/L.

Thay nước định kỳ, sử dụng nước sạch đã qua xử lý để giảm lượng mầm bệnh.

Kiểm soát độ pH:

Duy trì pH trong khoảng 7,5–8,5, tránh dao động lớn.

Giảm đáy bùn:

Sử dụng chế độ sinh học phân giải chất hữu cơ để làm sạch đáy ao.

Điều khiển cho tôm

Sử dụng thuốc trị nấm:

Các hợp chất như Iodine, Formalin hoặc Kali Permanganate (KMnO4) được sử dụng để diệt nấm. dùng liều lượng cần tập trung hướng dẫn để tránh gây hại cho tôm.

Bổ sung vào thức ăn:

Sử dụng các sản phẩm tăng cường miễn dịch như Beta-glucan, Vitamin C và các chất khoáng để giúp tôm phục hồi nhanh chóng.

Xử lý mầm bệnh trong ao

Diệt khuẩn nguồn nước:

Sử dụng các chất diệt khuẩn như Chlorine hoặc các chế phẩm sinh học an toàn.

Ức chế phát triển của nấm:

Sử dụng vi khuẩn có lợi như Bacillus spp. để cạnh tranh với nấm, giảm khả năng phát triển của chúng.

Phòng hồng đồng tiền trong ao tôm

Chuẩn bị ao nuôi kỹ lưỡng

Cải tạo ao trước nhiệm vụ nuôi:

Xử lý đáy ao bằng vôi CaO để tiêu diệt mầm bệnh.

Đảm bảo nước cấp vào ao được lọc kỹ qua mạng và xử lý hóa chất diệt khuẩn.

Kiểm soát điều khiển mật khẩu:

Mật khẩu không nên quá cao để giảm nguy cơ căng thẳng và bệnh tật.

Quản lý chất lượng nước

Duy trì độ mặn và nhiệt độ ổn định:

Độ mặn nên giữ ở mức phù hợp với từng loài tôm (10–25 ppt đối với thẻ chân trắng).

Giảm chất hữu cơ:

Không để thức thức ăn dư thừa trong ao quá lâu, thường xuyên kiểm tra và bảo vệ đáy ao.

Sử dụng chế độ học sinh

Tăng cường hệ vi sinh vật có lợi:

Sử dụng các chế phẩm sinh học chứa vi khuẩn Bacillus subtilis, Lactobacillus để duy trì cân bằng sinh thái ao nuôi.

Ức chế vi sinh vật gây hại:

Các chế phẩm sinh học giúp kiểm soát vi khuẩn và nấm gây hại.

Tăng cường sức đề kháng cho tôm

Sử dụng công thức thức ăn chất lượng cao:

Chọn công thức ăn chứa đủ dưỡng chất, bổ sung thêm các chất tăng cường miễn dịch.

Giảm căng thẳng:

Chế độ thay đổi môi trường xung đột, đặc biệt là nhiệt độ và độ mặn.

Kết luận

Nấm đồng tiền là mối đe dọa nghiêm trọng đối với các ao nuôi tôm nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Việc quản lý môi trường ao nuôi, nâng cao sức đề kháng cho tôm và sử dụng các biện pháp phòng hiệu quả sẽ giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo năng suất cao.