Nhận định và Dự Báo Xuất Khẩu Thủy Sản Việt Nam Năm 2024

Năm 2024 dự kiến sẽ đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn trong ngành sản xuất và xuất khẩu thủy sản. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), năm 2023 đã chứng kiến nhiều khó khăn, từ lạm phát cao, giảm nhu cầu đến tồn kho lớn và giảm giá xuất khẩu, dẫn đến sự suy giảm 17% trong xuất khẩu thủy sản so với năm 2022, đạt 9 tỷ USD.

Năm 2024 tiếp tục đối mặt với những khó khăn này, với sự kiểm soát lạm phát ở các nước lớn, kinh tế thế giới phục hồi chậm, và những vấn đề địa chính trị toàn cầu gây xáo trộn thị trường thủy sản. Chi phí vận tải tăng cùng giá nguyên liệu cho nuôi trồng và chế biến thủy sản tăng là những thách thức lớn.

Dự báo cho năm 2024 đặt ra khả năng xuất hiện "cơn lốc" lạm phát mới, ảnh hưởng đến nhu cầu tiêu thụ thủy sản. Chu kỳ giảm giá có thể kéo dài đến nửa đầu năm 2024. Chi phí thức ăn tiếp tục là một thách thức lớn cho ngành nuôi tôm và cá tra.

Trên thị trường quốc tế, Mỹ đang phục hồi chậm và nhập khẩu tôm giá rẻ từ Ecuador. Tuy nhiên, nếu bị áp thuế chống trợ cấp, xuất khẩu tôm sang Mỹ sẽ gặp khó khăn. Trong khi đó, Trung Quốc dự kiến sẽ có sự phục hồi mạnh mẽ, nhưng với giá trả thấp và khó cạnh tranh.

Trong danh mục sản phẩm chủ lực, tôm tiếp tục cạnh tranh với Ecuador và Ấn Độ về giá và nguồn cung. Dư cung có thể tiếp tục đến nửa đầu năm do sản lượng tôm thế giới dự kiến tăng 4,8%, đạt 5,9 triệu tấn. Xuất khẩu tôm chế biến cũng tăng, đặc biệt ở Mỹ, Trung Quốc, EU và Nhật Bản.

Cá tra có triển vọng lạc quan hơn khi tồn kho ở các thị trường chính như Mỹ, Trung Quốc, EU không còn là vấn đề. Giá xuất khẩu có khả năng tăng trở lại ở những thị trường này, đặc biệt là các sản phẩm giá trị gia tăng và các sản phẩm phụ như bong bóng cá và chả cá tra.

Hải sản, đặc biệt là cá ngừ, mực - bạch tuộc và cá biển, đối mặt với thách thức từ thẻ vàng IUU. Nếu vấn đề này không được giải quyết trong năm 2024, xuất khẩu sang EU có thể gặp khó khăn do thủ tục xác nhận và chứng nhận thủy sản không đáp ứng yêu cầu.

VASEP dự báo xuất khẩu thủy sản Việt Nam sẽ hồi phục dần trong năm 2024 và khả quan hơn vào nửa cuối năm. Sự thích nghi và điều chỉnh bối cảnh thị trường được kỳ vọng giúp doanh số xuất khẩu hồi phục, ước tính khoảng 9,5-10 tỷ USD. Trong đó, ngành tôm hướng tới mục tiêu 4 tỷ USD; cá tra dự kiến đạt khoảng 1,9 tỷ USD; các mặt hàng hải sản khác dự kiến đóng góp khoảng 3,6-3,8 tỷ USD. Tóm lại, sự linh hoạt và sự điều chỉnh linh hoạt có thể giúp ngành thủy sản Việt Nam vượt qua những thách thức trong năm mới và phục hồi đà tăng trưởng.