Ô Nhiễm Đáy Ao Nuôi Tôm: Làm Thế Ăn Để Giảm Thiểu Nguy Cơ?

Ô Nhiễm Đáy Ao Nuôi Tôm: Làm Thế Ăn Để Giảm Thiểu Nguy Cơ? 

Trong nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi tôm, đáy ao đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì môi trường sống lành mạnh cho tôm phát triển. Tuy nhiên, việc làm ô nhiễm đáy ao đang trở thành vấn đề nghiêm trọng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sản phẩm chất lượng và chất lượng tôm nuôi. Ô nhiễm đáy ao là hiện tượng tích tụ chất hữu cơ, chất thải, vi khuẩn và các chất độc hại dưới đáy ao, gây ảnh hưởng đến môi trường nước và sức khỏe của tôm. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ tìm hiểu về các nguyên nhân, hậu quả của hiện trạng ô nhiễm đáy ao, cũng như các giải pháp giải quyết để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành nuôi tôm.

Nguyên nhân gây ô nhiễm đáy ao nuôi tôm

Thức ăn dư thừa

Một trong những nguyên nhân chính gây ô nhiễm đáy nhiễm trùng là công việc cung cấp thức ăn không hợp lý. Khi thức ăn không được tôm tiêu thụ hết, chúng sẽ lắng xuống đáy ao, phân hủy và hình thành thành lớp bur hữu cơ. Quá trình phân hủy này làm tăng lượng amoniac (NH3), nitrit (NO2) và các chất độc hại khác, gây ra tình trạng thiếu oxy cục bộ và làm giảm chất lượng nước ao.

Chất thải từ tôm

Tôm trong quá trình sinh trưởng và phát triển cũng cung cấp lượng lớn chất thải, bao gồm phân tích và các chất bài tiết. Nếu không được xử lý đúng cách, chất thải này sẽ tích tụ và phân hủy dưới đáy, làm tăng cường ô nhiễm.

Sự phát triển quá trình của vi sinh vật

Sự gia tăng chất hữu cơ trong ao tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn và vi sinh lợi vật phát triển, đặc biệt là các vi khuẩn gây nguy hại như Vibrio. Các vi sinh vật này phân tích chất hữu cơ và tiêu thụ lượng lớn oxy, dẫn đến hiện tượng thiếu oxy ở đáy ao và gây ra tình trạng suy giảm chất lượng nước.

Tích tụ các chất hóa học

Trong quá trình nuôi tôm, việc sử dụng các loại chất hóa học để xử lý nước, phòng bệnh hay kích thích tăng trưởng cũng góp phần gây ra tình trạng ô nhiễm đáy ao. Các chất hợp chất này, khi lắng xuống đáy ao, có gây ra hiện tượng nhiễm độc cho thể tôm và làm suy yếu hệ sinh thái ao nuôi.

Quản lý không có hiệu quả

Sự thiếu kiểm soát trong công việc quản lý ao nuôi, bao gồm việc làm không thay nước thường xuyên, không xử lý đáy ao sau mỗi nhiệm vụ nuôi, cũng là nguyên nhân chính dẫn đến ô nhiễm. Khi các chất hữu cơ và chất thải tích tụ qua nhiều nhiệm vụ nuôi mà không được xử lý, đáy ao sẽ trở thành môi trường ô nhiễm chất béo nghiêm trọng.

Hậu quả của ô nhiễm đáy ao đối với nuôi tôm

Thiếu oxy đáy ao

Khi chất lượng cơ sở dưới đáy ao tích tụ và phân tích, quá trình này tiêu tốn nhiều oxy hòa tan trong nước. Điều này gây ra tình trạng thiếu oxy, đặc biệt là ở tầng đáy, nơi mà tôm thường sống và kiếm ăn. Thiếu oxy làm tôm khó chấm, giảm khả năng hấp thụ thức ăn và tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp và hệ tiêu hóa.

Gia tăng dịch bệnh

Ô nhiễm đáy ao tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các loại vi khuẩn gây tổn hại như Vibrio parahaemolyticus – một trong những nguyên nhân gây bệnh vây tử gan gan (AHPND) trên tôm. Đồng thời, tôm sống trong môi trường nước ô nhiễm cũng dễ bị căng thẳng, suy giảm miễn dịch, khiến chúng dễ mắc phải các bệnh khác như bệnh gỗ trắng, bệnh đường cọ, và bệnh phân trắng.

Lượng nước giảm dần

Ô nhiễm đáy ao làm giảm chất lượng nước trong ao nuôi, tạo ra các chỉ tiêu quan trọng như pH, Kiềm, tăng hàm lượng amoniac và nitrit. Nước ao bị ô nhiễm có màu đục, có mùi hôi và giảm khả năng truyền khí, gây cản trở quá trình sinh trưởng của tôm.

Suy giảm sản lượng và chất lượng tôm

Môi trường sống ô nhiễm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tốc độ tăng trưởng của tôm. Tôm dễ mắc bệnh, phát triển chậm và có thể chết hàng loạt nếu nhiễm trùng không được kiểm tra nhanh chóng. Hơn nữa, chất lượng tôm cũng bị suy giảm, với hiện tượng thịt tôm bị nhão, màu sắc gần gũi, giảm giá trị thương mại.

Tăng chi phí nuôi tôm

Khi ô nhiễm đáy ao xảy ra, người nuôi tôm phải đối mặt với nhiều chi phí phát sinh, bao gồm chi phí thuốc phòng và trị bệnh, chi phí xử lý môi trường và chi phí thay nước. Đồng thời, năng suất giảm cũng làm giảm lợi nhuận của người nuôi.

pháp kiểm soát và giải quyết ô nhiễm đáy ao nuôi tôm

Quản lý thức ăn hợp lý

Để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm đáy ao do thức ăn dư thừa, người nuôi cần tính toán và cung cấp lượng thức ăn phù hợp với nhu cầu của tôm ở từng giai đoạn phát triển. Đồng thời, việc lựa chọn các loại thức ăn có chất lượng tốt, ít gây ô nhiễm cũng là một giải pháp hiệu quả.

Sử dụng vi sinh vật có lợi

Sử dụng các chế phẩm sinh học (probiotic) để bổ sung các vi sinh vật có lợi vào ao nuôi giúp phân hủy nhanh chất hữu cơ dưới đáy ao, giảm sự phát triển của vi khuẩn gây hại và cải thiện chất lượng nước. Các loại vi sinh vật này có thể giúp phân giải chất thải tôm, làm sạch đáy ao và duy trì môi trường sống lành mạnh cho tôm.

Xử lý đáy ao sau mỗi nhiệm vụ nuôi

Sau mỗi nuôi, cần tiến hành xử lý đáy ao kỹ lưỡng bằng cách loại bỏ lớp bùn đáy, phơi khô ao, và sử dụng các loại vôi hoặc hóa chất xử lý đáy ao để tiêu diệt mầm bệnh và khử độc. Điều này giúp tái tạo môi trường sạch sẽ, sẵn sàng phục vụ nuôi tiếp theo.

Cải thiện hệ thống thoát nước và tuần hoàn nước

Xây dựng hệ thống thoát nước hiệu quả và thường xuyên tuần hoàn nước trong ao nuôi là giải pháp quan trọng giúp giảm thiểu tích tụ của các chất thải và chất hữu cơ dưới đáy ao. Nước mới có thể giúp duy trì hàm lượng oxy hòa tan ở mức độ ổn định và giảm thiểu các chất độc hại.

Kiểm tra lượng nước và theo dõi lượng nước thường xuyên

Người nuôi cần thường xuyên kiểm tra các chỉ số chất lượng nước như pH, DO (oxy hòa tan), NH3, NO2 để đáp ứng kịp thời phát hiện và điều chỉnh nếu có dấu hiệu ô nhiễm kiềm. Việc theo dõi này giúp ngăn chặn sự tích tụ của các chất ô nhiễm dưới đáy ao và duy trì môi trường nuôi ổn định.

Áp dụng kỹ thuật nuôi tôm ít thay nước hoặc không thay nước

Mô hình nuôi tôm ít thay nước (biofloc) hoặc không thay nước đang được áp dụng rộng rãi và mang lại hiệu quả cao. Trong các mô hình này, hệ vi sinh trong ao sẽ tự cân bằng và phân hủy các chất thải, giảm thiểu mức độ ô nhiễm đáy ao mà không cần phải thay nước thường xuyên.

Kết luận

Ô nhiễm đáy ao nuôi tôm là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng nước, sức khỏe của tôm và năng suất nuôi. Việc kiểm soát và giải quyết ô nhiễm đáy ao không chỉ giúp bảo vệ môi trường nuôi trồng mà vẫn đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành nuôi tôm. Người nuôi cần áp dụng các biện pháp quản lý ao nuôi hiệu quả, kết hợp với việc sử dụng các công nghệ và giải pháp sinh học để duy trì môi trường ao nuôi trong lành