Thị Trường Tiêu Thụ Tôm Tăng Mạnh Trước Tết Dương Lịch

Cuối năm luôn là thời điểm sôi động của thị trường thủy sản Việt Nam, đặc biệt với ngành hàng tôm – một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng và được ưa chuộng trong các dịp lễ hội. Khi Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán cận kề, nhu cầu tiêu thụ tôm tăng mạnh, cả trên thị trường nội địa lẫn quốc tế. Điều này không chỉ tạo cơ hội lớn cho người nuôi và doanh nghiệp chế biến mà còn đặt ra nhiều thách thức đối với ngành thủy sản.

Nhu cầu tiêu thụ nội địa tăng cao

Tại Việt Nam, tôm luôn là lựa chọn hàng đầu trong các bữa tiệc gia đình hay các món ăn cầu kỳ phục vụ dịp Tết. Theo các số liệu thống kê, mỗi dịp Tết Dương lịch, nhu cầu tiêu thụ tôm nội địa tăng khoảng 25-30% so với các tháng bình thường. Điều này đến từ tâm lý chuẩn bị thực phẩm chất lượng cao cho các bữa tiệc cuối năm và sự kiện quan trọng.

Các loại tôm như tôm sú, tôm thẻ chân trắng và tôm hùm được ưa chuộng nhất. Trong đó, tôm sú nổi bật với hương vị đậm đà, kích cỡ lớn, thích hợp cho các món hấp, nướng, hoặc lẩu. Tôm thẻ chân trắng có giá thành hợp lý, phù hợp với các gia đình và nhà hàng tầm trung. Riêng tôm hùm là lựa chọn đắt đỏ, thường xuất hiện trong các bữa tiệc sang trọng và nhà hàng cao cấp.

Vào thời điểm cận Tết, giá cả các loại tôm trên thị trường nội địa thường biến động mạnh. Giá tôm thẻ loại 30 con/kg tăng từ 200.000 đồng lên khoảng 220.000 - 230.000 đồng/kg, trong khi giá tôm hùm bông đạt mức 1,3 - 1,5 triệu đồng/kg, tăng khoảng 100.000 - 150.000 đồng so với tháng trước. Mặc dù giá cả tăng cao, tôm vẫn là sản phẩm được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng nhờ sự đa dạng trong chế biến và giá trị dinh dưỡng vượt trội.

Thành tựu trong xuất khẩu tôm

Không chỉ sôi động ở thị trường nội địa, ngành xuất khẩu tôm Việt Nam cũng ghi nhận nhiều thành tựu nổi bật trong những tháng cuối năm 2024. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu tôm trong 11 tháng đầu năm đạt gần 3,6 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm trước. Dự báo cả năm 2024, xuất khẩu tôm có thể chạm mốc 4 tỷ USD, vượt xa mức 3,4 tỷ USD của năm 2023.

Các thị trường tiêu thụ chính của tôm Việt Nam bao gồm Mỹ, EU, Trung Quốc và Nhật Bản. Mỹ và EU duy trì đà tăng trưởng ổn định nhờ nhu cầu tiêu thụ cao trong mùa lễ hội. Tại Trung Quốc, chính sách kích cầu tiêu dùng đã mở ra cơ hội lớn cho tôm Việt Nam, đặc biệt là các dòng tôm cỡ lớn và tôm nguyên liệu chất lượng cao. Nhật Bản, với yêu cầu khắt khe về chất lượng, là thị trường trọng điểm cho các sản phẩm giá trị gia tăng như tôm tempura, tôm bóc nõn, và sushi tôm.

Giá tôm xuất khẩu cũng ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực. Tôm chân trắng loại 50-60 con/kg có giá xuất khẩu tăng 5.000 - 9.000 đồng/kg, đạt mức trung bình 103.000 đồng/kg. Đối với tôm sú cỡ lớn, giá xuất khẩu dao động từ 150.000 - 180.000 đồng/kg tùy thị trường.

Thách thức và cơ hội phát triển

Dù đạt được nhiều thành công, ngành tôm Việt Nam vẫn đối mặt với không ít thách thức trong giai đoạn cao điểm cuối năm. Các rào cản kỹ thuật và thuế quan từ các thị trường lớn như EU và Mỹ đòi hỏi doanh nghiệp phải đầu tư vào công nghệ chế biến, kiểm soát chất lượng và truy xuất nguồn gốc. Bên cạnh đó, cạnh tranh với các nước xuất khẩu lớn như Ấn Độ, Ecuador và Thái Lan cũng là áp lực lớn với ngành tôm Việt Nam.

Ngoài ra, biến đổi khí hậu và dịch bệnh tại các vùng nuôi tôm trọng điểm như Đồng bằng Sông Cửu Long đang ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất. Nhiều hộ nuôi tôm nhỏ lẻ gặp khó khăn trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt là yêu cầu về dư lượng kháng sinh.

Tuy nhiên, ngành tôm Việt Nam cũng đứng trước nhiều cơ hội lớn. Xu hướng tiêu dùng bền vững và ưu tiên các sản phẩm không sử dụng kháng sinh đang mở ra hướng đi mới cho các mô hình nuôi công nghệ cao, thân thiện với môi trường. Việc phát triển các sản phẩm giá trị gia tăng như tôm bóc nõn, tôm tẩm bột và tôm đông lạnh cũng giúp nâng cao giá trị xuất khẩu và tăng tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Định hướng phát triển dài hạn

Để tận dụng tối đa tiềm năng, ngành tôm Việt Nam cần thực hiện nhiều giải pháp chiến lược trong dài hạn.

• Mở rộng diện tích nuôi công nghệ cao: Tăng năng suất và chất lượng tôm, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.
• Đa dạng hóa sản phẩm: Tập trung vào các dòng sản phẩm chế biến sâu để gia tăng giá trị xuất khẩu.
• Xây dựng thương hiệu quốc gia: Đẩy mạnh quảng bá tôm Việt Nam trên thị trường quốc tế, khẳng định chất lượng và uy tín.
• Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển: Nâng cao năng lực kiểm soát dịch bệnh và ứng dụng công nghệ mới trong nuôi trồng.

Thị trường tiêu thụ tôm trước Tết Dương lịch năm 2024 đang phát triển sôi động, nhờ nhu cầu tăng cao từ cả thị trường nội địa và xuất khẩu. Những tín hiệu tích cực này không chỉ mang lại cơ hội lớn cho người nuôi và doanh nghiệp chế biến, mà còn mở ra triển vọng phát triển bền vững cho ngành thủy sản Việt Nam.

Với sự hỗ trợ từ chính phủ, sự đổi mới trong mô hình nuôi trồng và chiến lược xuất khẩu hợp lý, ngành tôm Việt Nam hứa hẹn sẽ tiếp tục khẳng định vị thế là một trong những quốc gia xuất khẩu thủy sản hàng đầu thế giới.