Thuốc sát trùng trong nuôi tôm: 4 điều cần lưu ý để tránh rủi ro
1. Khâu Chuẩn Bị Ao Nuôi: Trước mỗi vụ nuôi, sử dụng Chlorine, Iodine, KMnO4 để sát trùng nước ao, tiêu diệt mầm bệnh từ vi khuẩn, virus tích tụ dưới đáy ao. Sử dụng trước khi thả tôm giống trong 3 - 5 ngày. Sau đó, áp dụng biện pháp kỹ thuật như chạy quạt liên tục để bay hơi hóa chất. Sau khi thực hiện các bước trên, tiến hành gây màu nước, cấy vi sinh và thả tôm giống đạt chất lượng theo khuyến cáo ngành chuyên môn.
2. Lưu Ý Theo Giai Đoạn Phát Triển Tôm: Từ khi thả tôm đến 45 ngày, tôm còn nhỏ, nhạy cảm với tác động từ môi trường bên ngoài. Sử dụng thuốc sát trùng quá liều có thể dẫn đến diệt tảo, động vật phù du, làm rong đáy phát triển và gây thiếu thức ăn cho tôm. Lúc này, tôm rất yếu và dễ mắc bệnh, do đó, không nên sử dụng thuốc sát trùng có hoạt tính mạnh trong giai đoạn này. Chỉ sử dụng khi cần thiết.
Từ 45 ngày trở đi cho đến khi thu hoạch, tôm phát triển sức chống chịu tốt hơn với thuốc sát trùng. Tuy nhiên, cần cẩn trọng với việc sử dụng thuốc sát trùng, hạn chế sử dụng KMnO4 và Iodine, để tránh tác động đến sức khỏe tôm, gây chết tôm yếu hoặc tôm đang trong giai đoạn trị bệnh. Trong trường hợp cần sử dụng, hãy tham khảo ý kiến chuyên gia, cán bộ kỹ thuật để được hướng dẫn cụ thể. Thuốc sát trùng nên được sử dụng trong trường hợp có dịch bệnh xảy ra, môi trường nước ao tôm bị dơ bẩn hoặc gần kì thu hoạch.
3. Cẩn Trọng Với Tác Dụng Phụ Của Hóa Chất, Thuốc Sát Trùng: Trong quá trình nuôi tôm, ngoài việc quan tâm đến giá và hiệu quả của thuốc sát trùng, người nuôi cần lưu ý đến các tác dụng phụ, mặt trái của hóa chất. Nhiều loại thuốc sát trùng và hóa chất có khả năng diệt tảo, làm tảo chết tiêu tốn nhiều oxy, làm giảm pH trong ao, tăng khí độc, dẫn đến tôm giảm sự ăn uống. Hơn nữa, tôm thường ngưng ăn ngay sau khi sử dụng thuốc sát trùng do bị sốc hóa chất, hệ miễn dịch suy giảm và dễ mắc bệnh. Do đó, thuốc sát trùng được coi là có lợi cho ao tôm khi ảnh hưởng ít đến hệ vi sinh có lợi, động vật phù du và không gây hại cho sức khỏe tôm, đặc biệt là trong giai đoạn tôm còn nhỏ, tôm đang lột xác hoặc tôm bị bệnh.
Thường sau khi sử dụng thuốc sát trùng, hàm lượng vi khuẩn (bao gồm cả vi khuẩn có lợi và có hại) sẽ giảm đáng kể, gây biến động trong chất lượng nước. Do đó, trong vòng 48 giờ sau khi sát trùng, người nuôi cần phải cấy vi sinh để thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi, đồng thời kiểm soát mật độ vi khuẩn gây bệnh, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển của tôm. Cần duy trì việc sử dụng các sản phẩm vi sinh để áp đảo vi khuẩn gây hại trong môi trường nước ao nuôi.
4. Độc Tính Của Một Số Hóa Chất, Thuốc Sát Trùng: Chlorine: Hiệu quả sử dụng giảm khi pH cao, đặc biệt khi pH trên 8.0. Trong ao có nhiều mùn bã hữu cơ, Chlorine sẽ oxi hóa chất hữu cơ, dẫn đến cần tăng liều Chlorine, gây độc tố cho tôm và tốn kém. Chlorine chỉ nên sử dụng trong giai đoạn cải tạo ao. Việc sử dụng Chlorine trong thời gian dài có thể gây mất màu nước, chết tảo, và làm cho đáy ao trở nên nghèo nàn vi khuẩn có lợi. Thuốc tím (KMnO4): Không ổn định, giảm khả năng diệt trùng dưới ánh nắng mặt trời hoặc ở nhiệt độ cao, do đó cần phải bảo quản trong lọ màu nâu đen để tránh ánh sáng trực tiếp, nên sử dụng khi thời tiết mát mẻ. Khi hòa tan vào nước, KMnO4 tạo ra MnO2 có thể gây độc tính cho tôm.