Xử Lý Nhớt Bạt Trong Nuôi Tôm Thẻ Chân Trắng: Biện Pháp Hiệu Quả

Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh, siêu thâm canh công nghệ cao trên ao lót bạt HDPE hiện nay đang được áp dụng phổ biến, đặc biệt tại các vùng ven biển và những khu vực có diện tích đất nuôi tôm lớn. Mô hình này giúp tối ưu hóa năng suất và hiệu quả kinh tế cao, đồng thời giảm thiểu sự xâm lấn của các yếu tố môi trường tự nhiên. Tuy nhiên, một trong những vấn đề thường gặp khi sử dụng bạt HDPE trong nuôi tôm là hiện tượng bạt bị đóng nhớt, rong rêu và hình thành nấm thủy mi, nấm đồng tiền, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của tôm.

Tầm quan trọng của việc xử lý nhớt bạt

• Ảnh hưởng của nhớt bạt đối với ao nuôi tôm: Bạt bị đóng nhớt, rong rêu và tảo gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường ao nuôi, làm giảm chất lượng nước và không gian sinh sống của tôm. Thực tế, tôm thẻ chân trắng là loài ăn tạp, không chỉ ăn thức ăn công nghiệp mà còn ăn các động vật nhỏ, giáp xác, tảo, rong rêu và các loại thực vật trong ao. Do đó, khi bạt bị đóng nhớt, tôm sẽ dễ dàng ăn phải các chất gây bệnh như nấm đồng tiền, rong, rêu... dẫn đến các bệnh về đường ruột, hư gan tụy và tăng tỷ lệ chết.
• Nguyên nhân hình thành nhớt bạt:
  • Nguồn nước: Nguồn nước chưa được lọc kỹ, chứa các hạt lơ lửng, phù sa, tảo chưa qua lắng lọc hoặc bị ô nhiễm là nguyên nhân chính hình thành nhớt bạt. Khi nước có hàm lượng chất hữu cơ cao, nó dễ dàng tạo điều kiện cho vi khuẩn, tảo, và rong rêu phát triển trên bề mặt bạt.
  • Hệ thống ao chưa đạt chuẩn: Hệ thống ao chứa, ao lắng lọc và các ao phụ trợ như ao zic zac không đầy đủ hoặc không hoạt động đúng chức năng. Việc xử lý nước không kịp thời hoặc sử dụng hóa chất lắng tụ không phù hợp cũng làm gia tăng tình trạng nhớt bạt.
  • Quản lý thức ăn: Nếu quản lý thức ăn không hiệu quả, dư thừa thức ăn không được tiêu thụ hết sẽ phân hủy dưới đáy ao, tạo ra môi trường cho rong rêu và nhớt phát triển.

Tác động của nhớt bạt đối với tôm

• Khả năng sinh trưởng của tôm bị ảnh hưởng: Khi bạt bị đóng nhớt, rong rêu, các chất hữu cơ như thức ăn thừa, vỏ tôm, phân tôm sẽ bám dính vào bề mặt bạt, làm tôm khó di chuyển và có ít không gian sạch để sinh sống. Đồng thời, những chất hữu cơ này phân hủy, sinh ra khí độc, làm môi trường nước bị ô nhiễm.
• Sức khỏe của tôm bị ảnh hưởng: Tôm ăn phải rong, nhớt bạt và các loài nấm như nấm đồng tiền sẽ mắc phải các bệnh đường ruột như viêm ruột, trống ruột, lỏng ruột, ruột đứt khúc... Các bệnh này không chỉ khiến tôm suy yếu mà còn tăng tỷ lệ chết nhanh chóng.
• Tỷ lệ sống của tôm giảm: Nếu không xử lý kịp thời, tỷ lệ sống của tôm sẽ giảm nhanh chóng. Các triệu chứng bệnh sẽ phát triển mạnh trong suốt quá trình nuôi, gây thiệt hại lớn về kinh tế.

Cách phòng ngừa và xử lý nhớt bạt trong ao nuôi

• Phòng ngừa trong quá trình ương tôm:
  • Sử dụng vitamin C, Yucca để tạt xuống hồ ương định kỳ nhằm ngăn ngừa sự phát triển của rong rêu và nhớt bạt. Vitamin C có khả năng chống oxy hóa và giúp cải thiện sức khỏe cho tôm, đồng thời hạn chế sự phát triển của vi khuẩn gây hại.
  • Siphon đáy ao: Trong giai đoạn ương tôm, cần phải thường xuyên rà đáy hồ ương để loại bỏ hoàn toàn nhớt bạt và rong rêu. Các chất hữu cơ này nếu không được loại bỏ sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm phát triển.
• Biện pháp xử lý khi bạt bị đóng nhớt và rong rêu:
  • Chà bạt: Chà bạt có thể giúp loại bỏ phần lớn rong rêu và nhớt bạt. Tuy nhiên, cần lưu ý chà bạt phải được thực hiện cẩn thận, không làm nhớt bung ra và phát tán vào môi trường nước. Nếu không loại bỏ triệt để, tôm có thể ăn phải nhớt bạt, gây bệnh đường ruột.
  • Sử dụng vi sinh: Vi sinh EM đã qua ủ chung với các thành phần như khóm, tỏi có thể giúp xử lý nhớt bạt và rong rêu hiệu quả. Các dòng vi sinh này giúp phân hủy chất hữu cơ và làm sạch môi trường nước mà không gây hại cho tôm.
  • Không sử dụng hóa chất tẩy nhớt bạt: Tuyệt đối không dùng hóa chất tẩy nhớt bạt, diệt rong rêu khi tôm vẫn còn trong ao. Hóa chất có thể gây hại cho tôm và làm ô nhiễm nguồn nước. Thay vào đó, sử dụng vi sinh hoặc các phương pháp tự nhiên khác để xử lý.
• Quản lý thức ăn hiệu quả: Điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp với từng giai đoạn nuôi, kích cỡ tôm và điều kiện môi trường. Việc này giúp giảm thiểu dư thừa thức ăn, ngăn ngừa việc thức ăn bị phân hủy dưới đáy ao gây ô nhiễm môi trường.

Việc xử lý ao nuôi bị nhớt bạt là vấn đề quan trọng đối với những mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh, siêu thâm canh. Để đạt hiệu quả tối ưu, người nuôi cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa và xử lý đúng cách như quản lý chất lượng nước, sử dụng vi sinh, siphon đáy định kỳ, và điều chỉnh thức ăn phù hợp. Cần lưu ý tránh sử dụng hóa chất tẩy rửa và cần xử lý bạt một cách cẩn thận để không làm ảnh hưởng đến sức khỏe của tôm.

Bằng cách áp dụng các phương pháp trên, người nuôi tôm có thể giảm thiểu thiệt hại từ hiện tượng nhớt bạt, giúp môi trường ao nuôi ổn định và tôm phát triển khỏe mạnh, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho ngành nuôi tôm.