Bệnh phân trắng và viêm đường ruột cấp ở tôm: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Nguyên nhân tôm bị bệnh phân trắng và viêm đường ruột cấp

Bệnh phân trắng, hay còn gọi là hội chứng phân trắng, là một bệnh thường gặp ở tôm, đặc biệt trong giai đoạn từ 45 ngày trở đi. Bệnh này có nguyên nhân đa dạng và có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra bệnh phân trắng và viêm đường ruột cấp ở tôm:

Thức ăn kém chất lượng hoặc nhiễm nấm mốc và độc tố: Tôm ăn phải thức ăn kém chất lượng hoặc nhiễm nấm mốc, độc tố có thể dẫn đến bệnh đường ruột và bệnh phân trắng. Đặc biệt, bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn ở các ao nuôi có thức ăn dư thừa.

Tảo độc: Tôm ăn phải các loại tảo độc như tảo lam, tảo giáp, có trong ruột các loại tảo này tiết ra enzyme có khả năng gây tê liệt biểu mô. Điều này làm cho ruột tôm không thể hấp thụ thức ăn và tiêu hóa, gây tình trạng ruột bị tắc nghẽn dẫn đến bệnh phân trắng.

Ký sinh trùng Gregarine: Ký sinh trùng Gregarine là một nhóm ký sinh trùng nguyên sinh, chúng xâm nhập vào tôm thông qua thức ăn từ các vật chủ trung gian. Chúng gắn vào thành ruột của tôm, gây tổn thương ruột dẫn đến hiện tượng phân trắng.

Vi bào tử trùng Enterocytozoon hepatopenaei: Vi bào tử trùng này ký sinh trên gan tụy của tôm và có thể gây ra bệnh phân trắng.

Nhóm vi khuẩn Vibrio: Nhóm vi khuẩn Vibrio, gồm các loài như Vibrio parahaemolyticus, Vibrio fluvialis, Vibrio alginolyticus, Vibrio mimicus, Vibrio vulnificus, Vibrio cholera và Vibrio damselae, có thể tạo ra bệnh phân trắng và viêm đường ruột cấp ở tôm thông qua hệ thống gan tụy và đường ruột.

Triệu chứng tôm bị bệnh phân trắng và viêm đường ruột cấp

Những triệu chứng tôm bị bệnh phân trắng và viêm đường ruột cấp có thể dễ dàng nhận biết qua các dấu hiệu sau:

Yếu ăn hoặc bỏ ăn: Tôm có biểu hiện yếu ăn hoặc thậm chí từ chối ăn nếu bị bệnh nặng. Khi quan sát đường ruột tôm, thấy rằng ruột trống hoặc thức ăn bị đứt quãng.

Tình trạng gan tụy tổn thương: Thông qua phương pháp mô học, có thể thấy gan của tôm bị tổn thương, tế bào gan chết từng điểm bong ra.

Viêm đường ruột nặng: Hệ thống đường ruột bị viêm nhiễm nặng, không thể hấp thụ được thức ăn. Phân của tôm có màu trắng và thịt tôm không chứa đầy vỏ, vỏ trở nên mềm hơn bình thường.

Tăng số lượng tôm chết: Số lượng tôm bị bệnh tăng dần, và đôi khi xuất hiện hiện tượng tôm chết rải rác ở đáy ao. Tình trạng này có thể lan rộng từ vài con đến hàng trăm con/ngày, gây thiệt hại lớn cho người nuôi tôm.

Các biện pháp phòng ngừa và điều trị bệnh phân trắng và viêm đường ruột cấp

Để phòng ngừa và điều trị bệnh phân trắng và viêm đường ruột cấp ở tôm, có một phương pháp sử dụng cây thảo dược cục bộ. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

Chuẩn bị cây thảo dược (cỏ lào và cây phèn đen):

cây cỏ lào

01 kg lá và thân cây phèn đen.

01 kg cây cỏ lào (chỉ hái lá).

Cồn 70% (lưu ý mua cồn Thái Lan để đảm bảo chất lượng).

phèn đen

Thực hiện:

Rửa sạch lá và thân cây phèn đen cùng cây cỏ lào.

Xay nhuyễn để tạo thành hỗn hợp.

Cho thêm 10 lít nước sạch vào hỗn hợp và nấu sôi trong 2 giờ.

Để hỗn hợp nguội, sau đó vắt lấy nước cốt.

Bảo quản:

Để bảo quản hỗn hợp dung dịch sau khi chiết được lâu, pha nước cốt ở trên với cồn 70%. Dùng tỷ lệ 8 lít nước cốt và 2 lít cồn để tạo thành sản phẩm sử dụng.

Liều lượng sử dụng:

Sử dụng cây cỏ lào và cây phèn đen để điều trị bệnh phân trắng và viêm đường ruột cấp với các liều lượng sau đây:

Sử dụng để xử lý nước: Lấy 20 lít sản phẩm sử dụng và tạt vào ao có dung tích 1.000 m3 nước.

Sử dụng để phòng ngừa: Trộn 1 lít sản phẩm sử dụng với 100 kg thức ăn và cho tôm ăn 2-3 ngày/lần.

Sử dụng để điều trị trường hợp triệu chứng nhẹ: Trộn 1 lít sản phẩm sử dụng với 50 kg thức ăn, cho tôm ăn định kỳ 1 ngày/lần.

Sử dụng để điều trị trường hợp triệu chứng nặng: Trộn 1 lít sản phẩm sử dụng với 20 – 30 kg thức ăn và cho tôm ăn tất cả trong ngày. Không nên tiếp tục cho ăn quá lâu hoặc quá liều, vì có thể gây xoắn ruột cho tôm. Trong trường hợp này, nên dừng việc sử dụng sản phẩm.

Bài thuốc sử dụng cây thảo dược cỏ lào và cây phèn đen có thể hiệu quả trong việc điều trị và phòng ngừa bệnh phân trắng và viêm đường ruột ở tôm, đặc biệt khi nguyên nhân của bệnh xuất phát từ ký sinh trùng, vi bào tử trùng và vi khuẩn Vibrio. Tuy nhiên, do khó khăn trong việc xác định nguyên nhân gây bệnh cụ thể, việc duy trì các biện pháp xử lý nước là quan trọng để điều trị cho tôm một cách hiệu quả.