Biện pháp kiểm soát nhiệt độ ao nuôi tôm hiệu quả trong mùa nắng nóng

Quảng Trị, một vùng đất chịu tác động mạnh từ gió phôn khô nóng, đang phải đối mặt với mùa hè có nhiệt độ dự kiến cao hơn so với năm trước khoảng 0,50°C, theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia. Ngành nuôi tôm ở đây chịu tác động lớn từ mùa nắng nóng, gây ảnh hưởng đến dịch bệnh và giá cả thị trường. Nhiệt độ trong ao tôm ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và hệ sinh thái của tôm. Quản lý nhiệt độ ao nuôi tôm không tốt có thể dẫn đến tình trạng tôm dễ bị nhiễm bệnh và phát triển chậm. Chúng ta sẽ tìm hiểu về tác động của nhiệt độ nước và các giải pháp nuôi tôm trong mùa nắng nóng.

Tôm là loài động vật biến nhiệt, nên bất kỳ biến đổi nào trong môi trường sống cũng ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của chúng, đặc biệt là nhiệt độ. Nhiệt độ nước có tác động trực tiếp đến nhiều khía cạnh trong cuộc sống của tôm. Nhiệt độ tối ưu cho tôm thẻ và tôm sú là từ 25 - 30°C và 28 - 30°C tương ứng. Khi nhiệt độ môi trường tăng lên trên 35°C, tạo điều kiện cho tăng cường quá trình trao đổi chất trong cơ thể tôm. Điều này dẫn đến sử dụng oxi nhiều hơn, tiêu thụ thức ăn tăng, và quá trình tiêu hóa diễn ra nhanh hơn. Tuy nhiên, tôm có giới hạn về men tiêu hóa, khiến cho sự tiêu hóa nhanh chóng nhưng hấp thu kém, dẫn đến ô nhiễm nguồn nước, tăng nguy cơ dịch bệnh và chi phí nuôi tôm tăng lên.

Ngoài những dịch bệnh mùa hè như phân trắng và hoại tử gan tụy, nhiệt độ cao còn gây ra các vấn đề môi trường như cong thân và đục cơ, tác động đến sự phát triển của tôm. Đặc biệt vào ban ngày khi tôm được nhấc lên khỏi mặt nước hoặc khi bật tắt quạt, nhiệt độ cơ thể tôm biến đổi đột ngột, gây co lại cơ thể, cong đuôi và phần cơ chạy dọc cơ thể trở nên trắng đục. Những biến đổi này có thể dẫn đến tình trạng tôm không thể duỗi thẳng cơ thể và dẫn đến tử vong. Tình trạng cong thân và đục cơ không gây chết hàng loạt, nhưng lại ảnh hưởng đến tốc độ phát triển và chất lượng thịt tôm.

Nhiệt độ cao còn làm tăng tốc quá trình phân hủy chất thải từ tôm, gây thiếu oxi ở tầng đáy ao, tạo điều kiện cho tăng sự phát triển của các khí độc như H2S, NO2, NH3 và vi khuẩn có hại. Nồng độ tảo trong ao cũng tăng, đặc biệt là các loại tảo gây hại như tảo lam (Cyanophyto) và tảo giáp (Dinophyta), tạo độc tố nguy hiểm cho tôm. Tảo phát triển nhanh dẫn đến hiện tượng tàn sớm, tạo biến đổi pH nước, làm tăng hàm lượng chất rắn lơ lững trong ao, ảnh hưởng đến môi trường nước.

Trong thời tiết nắng nóng, không chỉ có nhiệt độ nước trong ao tăng cao, mà còn có nhiều yếu tố khác tác động lên tôm. Do đó, quản lý các yếu tố môi trường nước đều cần được thực hiện thường xuyên để phát hiện các biểu hiện bất thường và khắc phục kịp thời.

Để giảm thiểu tác động của biến đổi nhiệt độ đối với tôm trong mùa nắng nóng, chúng ta có thể áp dụng một số biện pháp sau:

1. Giữ mức nước thích hợp cho ao, duy trì từ 1.5m trở lên. Kiểm tra và châm nước kịp thời để tránh mất nước do bốc hơi mạnh. Nên cấp nước vào thời gian trời mát và qua ao đã qua xử lý.
2. Liên tục sử dụng quạt và oxi đáy để tránh tình trạng phân tầng nước. Lắp lưới lan che mặt ao để hạn chế ánh nắng mặt trời chiếu xuống.
3. Duy trì độ sâu ao dưới 40cm. Khi tảo phát triển mạnh, cắt tảo và thay nước, xiphong sạch để kiểm soát vi khuẩn có hại.
4. Đảm bảo độ pH trong khoảng 7,5 - 8,5, chênh lệch ngày đêm không vượt quá 0,5. Sử dụng chế phẩm vi sinh để tăng vi sinh vật có lợi và ổn định môi trường nước.
5. Bổ sung vitamin C vào buổi sáng và men vi sinh vào buổi tối trong thức ăn để tăng sức đề kháng và duy trì sức khỏe ruột tôm.
6. Kiểm tra và điều chỉnh lượng thức ăn dư thừa trong ao. Giảm thức ăn vào buổi trưa nắng nóng, tăng xiphong sau khi cho ăn.
7. Giảm mật độ nuôi tôm để dễ quản lý và tránh biến đổi môi trường khó kiểm soát.

Các biện pháp trên sẽ giúp bạn quản lý nhiệt độ ao nuôi tôm hiệu quả trong mùa nắng nóng. Hi vọng rằng thông qua bài viết này, bạn có thêm những cách để kiểm soát tốt nhiệt độ và đạt được năng suất cao trong việc nuôi tôm. Chúc bạn thành công.