PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHIỆT CHO TÔM MÙA NẮNG NÓNG

Tôm sinh trưởng và phát triển tốt ở nhiệt độ 26-320C, do đó khi nhiệt độ trên 330C sẽ làm tôm bị sốc môi trường, sức khỏe yếu dễ bùng phát dịch bệnh. Bên cạnh đó tôm hoạt động nhiều, tiêu hao năng lượng, tiêu thụ thức ăn nhiều dẫn đến chất thải nhiều hơn. Ngoài ra, nắng nóng khiến cho các loài thực vật thủy sinh trong ao chết đi, môi trường giàu dinh dưỡng sẽ tạo điều kiện cho rong tảo phát triển mạnh, màu nước đậm. Để tạo môi trường thuận lợi cho ao nuôi trong điều kiện nắng nóng, người nuôi tôm cần hiểu rõ và nắm được các giải pháp phòng chống thích hợp.

1. Những bất lợi khi nắng nóng kéo dài:

• Tôm sốc nhiệt, mất khoáng, mất năng lượng
• Cong thân, đục cơ
• Dễ bị bệnh gan tụy, đường ruột bị phân lỏng, đứt khúc, phân trắng
• Tôm hấp thụ dưỡng chất kém.Tôm thải phân sống
• Phân hủy chất hữu cơ mạnh,  phát sinh khí độc NH₃,NO₂, H₂S. Vi khuẩn gây hại phát triển mạnh
• Tảo phát triển đậm và nhanh tàn.
• Thiếu oxy về đêm
• Phân tầng nhiệt độ nước và môi trường thay đổi (độ mặn cao, pH giao động, oxy thấp)

2. Giải pháp phòng ngừa mùa nắng cho tôm:

• Nâng mực nước lên cao 1,3m, có ao lắng để bổ sung, thay  nước kịp thời
• Tăng cường quạt, sục khí đều nước liên tục (ngày, đêm)
• Có thể che mái bằng lưới lan.
• Trộn ăn hoặc tạt khoáng
• Và bổ sung dinh dưỡng đặc biệt liên tục hằng ngày.
• Phòng đường ruột
• Thay nước, định kỳ 5 - 7 ngày dùng vi sinh cắt tảo để hạn chế tảo phát triển.
• Diệt khuẩn định kỳ
• - Nguồn nước cấp:

+ Nước được cấp từ ao lắng sang ao nuôi cần phải cho qua nhiều lớp túi lọc bằng vải dày và được diệt khuẩn để hạn chế mầm bệnh xâm nhập.

+ Mức nước trong ao nuôi thâm canh, bán thâm canh từ 1,2-1,5 m trở lên, tốt nhất là từ 1,5m, với mức nước này môi trường nước trong ao ít biến động nhiệt giúp hạn chế rủi ro dịch bệnh.

+ Kiểm tra các yếu tố môi trường ao nuôi: pH, oxy, nhiệt độ, độ kiềm, độ mặn, khí độc và theo dõi hoạt động của tôm để có biện pháp xử lý kịp thời.

 - Ao nuôi

 + Khi cải tạo ao cần nạo vét hết lớp bùn đen lắng đọng dưới đáy ao từ vụ nuôi trước (độ dày bùn đáy ao 10-20cm),  đáy ao được san bằng phẳng hoặc lót bạt đáy và gia cố bờ ao, cống chắc chắn hạn chế sự rò rỉ nước.

+ Xử lý đáy ao nuôi bằng vôi, sát trùng và phơi đáy ao.

 + Nên thiết kế ao lắng có độ sâu lớn (2 - 3 m) để xử lý nước cấp và diệt tạp trước khi đưa vào ao nuôi, đồng thời đây cũng là nguồn nước dự trữ để bù đắp vào ao tôm khi mực nước trong ao bị cạn do nước bị bốc hơi khi trời nắng nóng. Nên đảm bảo diện tích ao lắng và ao xử lý chiếm khoảng 60% toàn hệ thống, chỉ 40% dùng cho ao nuôi.

  + Có hệ thống quạt khí phù hợp để có thể cung cấp đầy đủ lượng ôxy hòa tan xuống tầng đáy ao và tránh sự phân tầng nhiệt độ trong ao.

- Thả giống

  + Để tăng sức chống chịu của tôm, nên chọn thả tôm cỡ lớn (PL12 trở lên) hoặc thiết kế giai ương tôm có mái che, sau một tháng mới chuyển tôm ra ao nuôi. Tôm nên thả nuôi trong ao với mật độ vừa phải để giảm stress cho tôm khi trời nóng (tôm sú 15 - 20 con/m2; tôm thẻ chân trắng thâm canh 50 - 60 con/m2). 

  + Nếu mua giống ở xa, cần vận chuyển tôm trong bao nilon bơm ôxy đóng kín trong thùng xốp, duy trì nhiệt độ 20 - 24oC; nên chọn thời điểm trời mát (như buổi sáng sớm hoặc chiều tối) để thả giống.

  + Trước khi thả giống cần gây màu nước cho ao, hạn chế ánh sáng mặt trời chiếu xuyên xuống đáy vừa tăng nhiệt độ nước vừa làm cho tảo đáy phát triển.

- Chăm sóc, quản lý

  + Ở nhiệt độ 26-320C, nên cho tôm ăn đúng khẩu phần phù hợp với quy trình, tránh cho ăn dư thừa; khi trời nắng nóng nhiệt độ tăng tôm sẽ giảm ăn, do vậy chỉ cho tôm ăn lượng thức ăn bằng 70 - 80% lượng thức ăn so với bình thường và tăng lượng thức ăn vào cữ ăn trời mát. 

  + Sử dựng màn lưới đen, chống nắng căng phía trên mặt ao để hạn chế bức xạ của ánh sáng mặt trời, giảm tăng nhiệt nước ao, tránh gây sốc cho tôm.

  + Vào mùa nắng nóng, trời ít mưa, nước bốc hơi, rò rỉ làm ao cạn nước, độ mặn tăng và độ trong thấp, tôm dễ bị bệnh khó lột xác và chậm lớn. Cần bổ sung nước mát (ở tầng đáy) của ao lắng vào ao nuôi để duy trì độ sâu và giảm độ mặn nước ao.

  + Tăng cường sục khí trong ao để hàm lượng ôxy được cung cấp đủ ở mọi tầng nước. Hạn chế dùng chài, vó đánh bắt kiểm tra tôm vào ngày nắng nóng để hạn chế hiện tượng đục cơ trên tôm. Định kỳ xiphông nền đáy ao nhằm giảm lượng mùn bã hữu cơ trong ao, hạn chế sự phát sinh các khí độc ảnh hưởng đến tôm.

  + Dùng chế phẩm sinh học EM gốc định kỳ xử lý môi trường nước ao nuôi để hạn chế chất hữu cơ và khí độc ở đáy ao. Đồng thời EM kết hợp với vitamin làm tăng vi sinh vật phù du trong nước làm tăng thức ăn cho tôm ức chế sự phát triển vi khuẩn có hại. Ngoài ra, việc chế biến và sử dụng EM tỏi, chuối bổ sung vào thức ăn cho tôm hàng ngày giúp tăng cường khả năng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn, kích thích tăng trưởng